Hier op de redactie zijn er al een hoop hoofdtelefoons getest en die hadden vaak één ding met elkaar gemeen: Ze kwamen meestal niet van een ervaren Hi-Fi luidsprekerfabrikant. Met de Spirit One is dat wel het geval. Hij is namelijk ontwikkeld door Focal en het bedrijf zet hiermee haar eerste hoofdtelefoon op de markt. Giuliano beluisterde of de Spirit One de ziel van het geluid ook daadwerkelijk weet over te brengen…
Focal is een luidsprekerfabrikant uit Frankrijk die sinds 1979 is begonnen met het produceren van hoge kwaliteit luidsprekers gericht op thuisgebruik. Ondertussen zijn ze uitgegroeid tot één van de grootste luidsprekerfabrikanten ter wereld. Ze onderscheiden zich van vele anderen door het feit dat ze zelf de hele productieketen in handen hebben (van woofer en tweeter tot luidspreker). Op het moment kennen ze een breed assortiment dat varieert van luidsprekers gericht op professioneel- en thuisgebruik tot complete surroundsystemen en compacte oplossingen voor Apple’s iPod/iPhone. Daar kun je nu dus ook Hi-Fi hoofdtelefoons bij optellen. Focal is een gespecialiseerd merk en zul je daarom niet snel aantreffen bij de gemiddelde elektronicagigant (ook wel bekend als dozenschuivers).
Accessoires
Bij het uitpakken van de Spirit One valt op dat Focal niet alleen alle aandacht heeft geschonken aan de hoofdtelefoon zelf, maar ook aan de meegeleverde accessoires. Deze zijn allemaal ondergebracht in een stevige ‘hardcover’, welke handig is als je hem vervoert middels een kwetsbaar vervoersmiddel. Bij het openen ervan tref je de koptelefoon liggend met gevouwen oorschelpen aan. Verder is er ook een zacht opbergtasje, een losse 3.5mm jack kabel, een kabel met bediening voor smartphones, een schroefbare 6.35mm plug en een vliegtuigadapter meegeleverd. Beide kabels zijn voorzien van een stoffen weefsel, waardoor ze niet snel in de knoop raken. De lengte van deze zijn wat aan de korte kant, maar dat is niet vreemd aangezien de hoofdtelefoon vooral gericht is op mobiel gebruik. Toch zal hij ook audiofielen moeten aanspreken door haar geluidskwaliteit en dan had het handig geweest als Focal er ook een langere kabel bij had geleverd. Wel is het daarbij handig dat de kabel van de hoofdtelefoon afneembaar is: Dat voorkomt kabelbreuk tijdens vervoer.
Design, bouwkwaliteit en comfort
Het design van de Spirit One liegt er niet om. De hoofdtelefoon kent een mooie, strakke vormgeving en zal bij vele gebruikers niet misstaan. Focal heeft de hoofdband voorzien van een stevig aluminium frame dat de juiste veerkracht kent. Hij drukt wel voelbaar op het hoofd, maar weet daarbij toch comfortabel te blijven. De kunstlederen kussens van de oorschelpen geven een prettige druk rondom het oor en weten de buitenwereld goed te isoleren. De hoofdtelefoon rust lekker op het hoofd, gezien de zachte padding en het lichte gewicht. Focal levert de Spirit One in de kleuren zwart, wit en rood. De gekleurde delen zijn daarbij gemaakt van kunststof. Er is gekozen voor een matte afwerking bij het zwarte model en voor een hoogglans afwerking bij het witte en rode model. Die laatste twee ogen naar mijn mening minder stijlvol en zijn tevens ook gevoeliger voor vingervlekken. Focal heeft het bovenste gedeelte van de hoofdband voorzien van rubber en hun slogan ‘the Spirit of Sound’ erin gegrafeerd. Dat geeft de hoofdtelefoon een luxueus uiterlijk, maar er blijft helaas wel vuil aan het rubber plakken.
De voorbereiding
Het luisteren en beoordelen van een hoofdtelefoon lijkt makkelijk, maar dat is het niet. Als je deze namelijk splinternieuw uit de verpakking haalt dan zijn de membranen in de oorschelpen nog wat stijf. Dit resulteert in merkbaar slappe lage- en middentonen. Het is dus zaak om een hoofdtelefoon eerst ‘warm’ te laten draaien, voordat je zijn geluidskwaliteit gaat beoordelen. Ook de Focal Spirit One kende dit karakter toen ik hem voor het eerst beluisterde.
Er zijn verschillende manieren om een hoofdtelefoon in te laten spelen. De eerste is voor velen het meest grijpbaar: Luister gedurende een week of twee veel verschillende soorten muziek waarin vooral lage- en middentonen duidelijk aanwezig zijn. Het is daarbij niet gek om hem gewoonweg te voorzien van muziek, terwijl je hem laat liggen.
De tweede gaat iets verder, maar vereist na het opzetten ervan geen verdere handmatige interactie. Sluit de hoofdtelefoon aan op een laptop of PC en download het gratis programmaatje SweepGen (een Google zoekopdracht levert hem meteen op). Dit handige stukje software dient als tonengenerator. We kunnen hiermee een ‘sweep’ toon genereren die in een rap tempo herhaaldelijk alle frequenties afspeelt tussen twee opgegeven waardes.
Met SweepGen kun je een ‘sweep’ toon laten genereren.
Bij het starten van de software hoeft er niet zo heel veel aangepast te worden. Zoals op bovenstaande afbeelding te zien is zetten we de ‘Frequency Range’ op ‘Custom’. We kunnen daarna handmatig twee frequenties invullen. Vul in de daarvoor bestemde vakken een frequentie in van 20 tot 7000 Hz. Zorg ervoor dat je het volume niet al te hoog zet en klik daarna op ‘Start’. De software speelt nu een ‘sweep’ toon af die je gedurende een werkdag of in de nacht kunt laten draaien. Hiermee worden alle lage- en middentonen evenredig aangesproken, waardoor de hoofdtelefoon hierin al snel minder slap gaat klinken. Nadat dit programmaatje zijn magie heeft toegepast, kun je aan de slag met je muziekcollectie. Wel zal het nog een aantal dagen duren voordat de hoofdtelefoon zijn optimale geluidskwaliteit heeft bereikt.
De geluidskwaliteit
Om even een fabeltje de wereld uit te helpen: Het is onzin dat een luidspreker of hoofdtelefoon als goed wordt bestempeld voor bepaalde muziekgenres en dan zogenaamd niet overweg kunnen met andere soorten. De taak van een luidspreker of hoofdtelefoon is om het gehele frequentiebereik van het menselijk oor zonder pieken of dalen weer te geven. In andere woorden: De geluidskwaliteit moet overeenkomen met die van het bronmateriaal.
Na de Focal Spirit One een weekje of twee ingespeeld te hebben is het tijd om zijn geluidskwaliteit te beoordelen. Ik heb daarvoor verschillende genres muziek beluisterd: Van oude jaren ’80 hits tot hedendaagse Dance tracks, maar ook Hip-hop muziek en nummers met echte instrumenten. Het is een verademing om een hoofdtelefoon te beluisteren die zich niet kenmerkt doormiddel van slappe middentonen en een kunstmatig dikke bas. (Beats by Dr. Dre anyone?) Nee! De Spirit One blijft grotendeels trouw aan de geluidsinformatie die je erin stopt. Bevat een muzieknummer vooral middentonen en weinig bas, dan blijft de Focal trouw aan dit karakter. Vele hoofdtelefoons hebben de neiging om diepe lage tonen te transformeren tot een dikke hoge bas: Een soort wollige brom. Dit omdat ze onder andere niet diep genoeg kunnen graven om de laagste frequenties te bereiken. Zo niet de Focal: Die reproduceert deze tonen verbazingwekkend gemakkelijk zonder daar ook maar een beetje in te overdrijven.
De Spirit One kenmerkt zich naast de solide lage tonen ook in de accurate reproductie van middentonen. Doordat deze probleemloos worden weergegeven behouden alle muzieknummers hun energieke karakter (mits het nummer dat bezit). Dit is bijvoorbeeld goed hoorbaar bij Dance muziek met een gebalanceerde dosis aan midden- en lage tonen of bij nummers met een kwalitatief hoogwaardig opgenomen vocaal. Lage- en hoge tonen stellen overigens niets voor zonder een goede weergave van het midden bereik: Focal heeft dat goed begrepen.
Tot slot zijn er de hoge tonen. Laatst beluisterde ik de algemeen goed beoordeelde Philips M1 hoofdtelefoon en die produceerde de hoogste tonen met een te laag volume. Het resultaat is dat je inlevert op de belevingsfactor van je muziek. Deze Focal kent dit probleem niet en behoudt de sprankeling die op dat moment aanwezig moet zijn. Toch laat hij hier een steek vallen: De hoge tonen zijn teveel aanwezig en dat is vooral bij een hoog volume duidelijk hoorbaar. Dit zorgt ervoor dat het geluid soms wat plat van karakter is.
Conclusie
Het moge duidelijk zijn dat de Focal Spirit One een overtuigend klankbeeld neerzet. De hoofdtelefoon laat met zijn grotendeels accurate weergave vele concurrenten achter zich en is daarbij voorzien van een gezonde dosis accessoires. Dat wil niet zeggen dat hij perfect is: De hoge tonen zijn soms te dominant aanwezig en naar mijn mening mogen het witte en rode model voorzien worden van een matte afwerking om een luxere uitstraling te bewerkstelligen. Ook levert hij niet het luchtige, weidse geluid dat een model met een open constructie kent. Daar is natuurlijk wat voor te zeggen: Een gesloten variant levert immers een betere isolatie van de omgeving op. Dit zijn uiteraard allemaal kleine kritische puntjes, maar het laat nog deuren open voor een eventueel volgend model. De Focal Spirit One gaat voor € 199,- over de toonbank en dat is zeer schappelijk voor een hoofdtelefoon met deze geluidskwaliteit.