Velen van ons kijken de nodige uren per dag tegen een monitor aan. In de meeste gevallen zijn deze niet ideaal afgesteld. Middels verschillende manieren van kalibreren kun je uiteindelijk tot een aardige instelling komen. Kalibreren is echter een fluitje van een cent met een tool als de Datacolor Spyder X. Wij testten een exemplaar.
Datacolor levert de SpyderX (tsja, is het nu met of zonder spatie? Zoals op de bovenstaande afbeelding te zien is, gebruikt Datacolor beiden, dus wij lekker ook) in twee varianten, de Pro (€179,-) en de duurdere Elite (€279,-). Het verschil gaat over uitgebreidere calibratieopties die met de Elite mogelijk zijn, specifiek qua instellingen en ook gericht op videocontent, print-output, de mogelijkheid om projectoren te calibreren en het matchen van displays. Daarnaast zijn de rapportage na het kalibreren aanzienlijk meer uitgebreid.
Datacolor zelf omschrijft het als dat de Pro geschikt zou zijn voor serieuze fotografen en designers die een snelle, accurate en gebruiksvriendelijke kalibratietool willen. Dit waar de Elite is voor experts en professional fotografen en mensen die met videocontent werken die zoeken naar de meest uitgebreide monitor calibratietool voor maximale controle omtrent hun kleurenworkflow.
Iedereen moet kalibreren
Iedereen moet gewoon eens de tijd nemen om zijn of haar monitor te kalibreren. Zeker als je professioneel of als serieuze enthusiast met beeld bezig bent natuurlijk en wil dat je output zo veel mogelijk lijkt op wat je op je PC ontworpen hebt. Maar wanneer je een nieuwe monitor hebt wil je daar natuurlijk ook gewoon het maximale uit halen. Verder hebben de meeste mensen (vaak zonder dat ze het zelf door hebben) de voorkeur voor natuurlijke kleuren. Bovendien werkt het in de meeste gevallen minder vermoeiend voor je ogen, daar de erg veel monitoren fabriek-af veel te blauw afgesteld staan (waarvan we het probleem in deze review uitgelegd hebben).
Nu heeft natuurlijk niet iedereen de beschikking over een kalibratie-spin zoals de Spyder X Pro die wij bespreken, maar ook met het eigen oog en het overnemen van de instellingen van anderen die hun instellingen bijvoorbeeld op een forum gedeeld hebben, kun je al een goede stap maken.
Uitpakken / Ontwerp
De SpyderX komt prima verpakt in een klein doosje. In de verpakking vinden we de SpyderX en een code voor de software. Als we even nadenken over wat de SpyderX voor een product is, is het denkbaar dat de meesten hem niet aan hun PC gekoppeld houden en in plaats daarvan wel eens verplaatsen tussen systemen in verschillende kamers of om bijvoorbeeld op kantoor of bij een kennis even een monitor te kalibreren. Misschien dat het een goed idee was geweest om de verpakking iets luxer uit te voeren zodat het tegelijkertijd ook een reisoplossing was.
Als we de SpyderX bekijken zien we bovenop (of aan de voorkant, hoe je wil) een lichtsensor welke gebruikt wordt om het omgevingslicht te meten. Deze wordt gebruikt om tot een ideaal kleurprofiel te komen voor de monitor in de ruimte waar deze gebruikt wordt. Zo zou een monitor die ergens in de buurt van een groot raam staat anders gekalibreerd worden dan een monitor ergens in een donkere kelder.
Het apparaat bestaat uit twee delen. Het bovenste deel bevat de sensoren, terwijl het onderste deel fungeert als zowel een beschermkap als het tegengewicht wanneer je de spin over je monitor heen hangt. We zien verder aan de zijkant een getapte opening waarmee de spin op een statief bevestigd kan worden wat bedoeld is om projectoren te meten.
De USB-kabel is helaas net iets te kort naar ons idee. Een gemiddelde situatie waarbij een monitor op een bureau staat en de systeemkast eronder is zo ongeveer het uiterste dat de USB-kabel aan kan. Voor onze tweede monitor was er al een verlengkabeltje nodig. Datacolor stelt in de instructies daarnaast dat je geen gebruik dient te maken van een USB-hub, dus de hub in je monitor is geen oplossing in deze.
Demo kalibratie
Het kalibreren werkt als volgt:
In totaal kan het kalibreren binnen twee minuten gedaan worden wanneer je meteen weet welke keuzes je moet maken in de software.
Enkele stappen zijn in de bovenstaande video niet terug te zien. Wanneer de SpyderX-software geen idee heeft van het omgevingslicht, zal deze vragen je SpyderX eerste even op je bureau neer te zetten zodat het een mening kan doen van de omgeving (zie de derde screenshot hieronder). Dit is een instant proces, de SpyderX ziet meteen wat het omgevingslicht is. Het scherm dat we in de video hierboven kalibreren was aangesloten op een systeem waar de SpyderX al een tijd aan verbonden stond. De SpyderX kan aan een systeem aangesloten blijven en zo de omgeving blijven meten om het profiel van je monitor op basis daarvan aan te passen.
Verder kun je ook de vraag krijgen om de helderheid van het scherm aan te passen:
Gebruik / Software
Wanneer we de SpyderXPro-software opstarten en het proces doorlopen krijgen we achter elkaar de volgende schermen te zien. Aan de informatie op de screenshots is het vrij duidelijk waar ze allemaal voor staan. Indien er reeds een volledige kalibratie is uitgevoerd, kan gekozen worden voor een her-kalibratie waarbij de metingen van de eerdere kalibratie gebruikt worden, waarmee wat tijd gewonnen kan worden.
De schematische weergave van de kleurruimte waarin de aangesloten en de prestaties van de reeds gemeten monitoren met elkaar vergeleken kunnen worden vormt een interessante feature. Hetzelfde geldt voor de voorbeeldafbeeldingen zodat je meteen kan zien wat het effect van je calibratie nu werkelijk is. De software toont deze afbeeldingen weergave op alle aangesloten schermen, zodat je ook de monitoren ten opzichte van elkaar kan vergelijken.
Door aan de rechterkant bij alle opties op ‘learn more’ te klikken, heb je als gebruiker toegang tot een uitgebreidere uitleg als het interactieve hulp schermpje waarin een optie kort uitgelegd wordt, niet genoeg is. Het gaat vooral om een uitgebreidere uitleg over de bediening van de software en is dus geen naslagwerk voor mensen die de relevante terminologie niet begrijpen (maar goed, als het goed is zit je achter een computer; google is your friend).
We zien links aan de onderzijde ook een drop down-menu waarin snelkoppelingen naar onderdelen van het kalibratieproces en de voorbeeldafbeeldingen te vinden zijn, te vinden zijn, maar ook het de ‘display analysis’. In het geval van de SpyderX Pro krijg je hier de mogelijkheid om de kleurruimte (gamut in de afbeelding), gammacorrectie (hoe licht of donker een beeld is tov van de ingestelde gammacurve die als ideaal wordt gezien, in de afbeelding aangegeven met ‘tone response’) en de helderheid en contrast (‘brightness and contrast’) te meten. Als vierde optie is er de ‘white point at different OSD settings’ waarmee de helderheid, contrast en kleurtemperatuur per setting van de monitor naast elkaar gelegd kunnen worden. We kozen voor onze screenshot voor slechts één preset.
De gebruikservaring als geheel kunnen we niets anders omschrijven dan zeer positief. We hebben geen moment het idee gehad dat we niet wisten wat we moesten doen of dat een bepaalde vraag niet beantwoord kon worden middels de interactieve hulp of de uitgebreide uitleg waar de software van voorzien is. Tegelijkertijd moeten we ook zeggen dat Datacolor met haar optie in deze niet de markt ontstijgt. Naar onze ervaring zijn alle meetspinnen gewoon zeer fijn in het gebruik. Dus wat te bieden extra’s betreft zou je je misschien kunnen afvragen of er niet wat extra’s te bedenken was.
Verschil met de Elite
Normaal gesproken zou je zeggen dat we ons gewoon bij het geteste product moeten houden en ons verder niet bezig moeten houden met andere varianten. Echter zijn er toch een paar features waarvan we zeggen dat het toch erg jammer is dat deze niet beschikbaar zijn voor de Pro-gebruikers (overzicht verschil Pro/Elite). Het doet op bepaalde momenten de Pro toch wat beperkt over komen. Het verschil tussen de twee is namelijk enkel de software en niet de hardware. Nu begrijpen we dat uitgebreidere software gewoon meer kan kosten, maar het voelt nu een beetje alsof er eerst een Elite-product was, er vervolgens wat zaken uit de software gehaald zijn en het resultaat nu verkopen als de Pro. Verder gaat behalve over o.a. uitgebreidere meetgegevens en de mogelijkheid om een projector te meten ook over iets banaals als het op full screen kunnen weergeven van een afbeelding om kalibraties te vergelijken.
Eén feature die we specifiek misten was de functie om monitoren te matchen. Een misvatting is dat twee monitoren die je op dezelfde manier kalibreert, ook dezelfde kleuren zullen uitgeven. Dit is niet het geval. Uiteraard presteert een monitor die een grotere kleurruimte aankan beter en zal deze een afbeelding anders weergeven dan een meer beperkte monitor. Maar het is ook zo dat je met een dergelijke meetspin maar in beperkte mate de kleuren kan opmeten ten opzichte van wat wij met het oog zien. De manier waarop het licht door het paneel komt, brengt bijvoorbeeld al een verschil, zeker wanneer je op afstand kijkt. Wat handige matching-tools zijn features waar zelfs kantoorgebruikers al van kunnen profiteren.
Conclusie
Al met al biedt de SpyderX Pro een zeer prettige kalibratie-ervaring. De software is gebruiksvriendelijk, de beschikbare instructies en uitleg zeer uitgebreid en als gebruiker heb je geen moment het idee dat je niet weet wat er van je verlangd wordt. Wel zouden we misschien wat beperkingen liever niet gezien hebben. Dit gaat echter vooral over zaken die je meer inzicht verschaffen en die voor de meeste gebruikers niet perse een meerwaarde zouden hebben. Ben je wel een professional of een toegewijde enthusiast, dan zouden we al snel aanraden om het extra geld uit te geven voor de Elite-uitvoering. Sowieso heb je weinig keus als je met video werkt of een projector wil kunnen kalibreren. Maar we kunnen het ons moeilijk voorstellen dat iemand als beeldprofessional/-enthusiast niet zich bezighoudt met de metingen die de Elite-software je kan verschaffen.
Vormt de SpyderX een revolutie onder de meetspinnen? Nee. Maar dit neemt niet weg dat het gewoon een zeer goede optie is.