Review: Logitech G915 TKL – Draadloos, plat, mechanisch, sexy

Recent kwam de TKL-versie van de G915 uit van Logitech. Een mechanisch toetsenbord met een platte formfactor en die daarnaast ook nog eens draadloos is. Een zeer interessant concept, dus wij namen hem op de proef.

Er zijn niet veel draadloze mechanische toetsenborden en zeker geen toetsenborden met een plat profiel. Om een toetsenbord als dit te realiseren was waren de nodige slagen aan innovatie nodig. We hebben het over de zogenaamde tenkeyless-versie (vandaar de ‘TKL’), wat betekent dat het numerieke veld weggelaten is. Veel mensen gebruiken dat veld eigenlijk nooit, zeker niet wanneer je weinig met cijfers werkt. Het voordeel is dat je een kleiner toetsenbord hebt dat meer centraal voor je monitor kan liggen. Verder houd je natuurlijk meer ruimte over, terwijl door de kortere ruimte tussen muis en toetsenbord er ook ergonomische voordelen zijn.

Uitpakken

Als we de Logitech G915 TKL uitpakken treffen we behalve het toetsenbord ook een micro-USB-laadkabel aan, de ontvanger en een micro-USB naar USB-A-ingang-adapter. De adapter heeft zijn nut omdat je hiermee de ontvanger in de ene zijde kan steken, en de micro-usb-laadkabel aan de andere zijde. Hiermee hoef je maar één USB-aansluiting in je computer te gebruiken. Tijdens onze tests, staken we de laadkabel in onze PC, met daaraan de convertor + dongle en hingen we de laadkabel vervolgens over onze bureau. Was de G915 leeg, dan haalden we de kabel erbij, trokken we de adapter los en sloten we de G915 bedraad aan terwijl we de adapter en ontvanger ergens los bewaarden. Aan de kabel werkt de G915 gewoon als een bedraad toetsenbord terwijl deze ook oplaadt.

De laad-kabel is braided, redelijk flexibel te noemen en voorzien van logo’s. De connectoren zijn net als de adapter soft afgewerkt en voldoen qua feel wel aan als iets wat je bij het premium toetsenbord zou verwachten die de G915 is.

We hadden in het begin wat negatieve ideeën over het feit dat er gekozen was voor een micro-USB-oplossing. Echter bedachten we ons dat er naast kosten-technische redenen er ook praktische redenen zouden kunnen spelen. We kunnen ons voorstellen dat de kosten met een compatible adapter misschien te hoog zou worden in combinatie met de implementatie op het bord waarvoor oplossingen die voldoen aan de eisen wellicht minder breed beschikbaar zijn. Geen idee of dit ook zo is, maar we houden de kritiek die we vaak hebben op apparaten die nog steeds gebruik maken van micro-USB in plaats van USB-C een beetje bij ons.

Ontwerp

Als we de G915 voor het eerst bekijken, zien we al meteen wat zaken die ons bevallen. Allereerste de afwerking. We zien een geborsteld aluminium base plate die nauw aansluit op de plastic body en netjes om de body heen krult. Er zijn verder ook geen scherpe hoeken oid. Misschien aan de hoeken waarbij er misschien een kans is dat de gebruiker zich pijn doet wanneer deze zich stoot aan de hoeken van de voorzijde. Maar voor zover wij hebben ervaren is dit in de praktijk niet bepaald een probleem.

Het toetsenbord is daadwerkelijk te omschrijven als iets dat plat van profiel is en het bord ligt gewoon strak op de ondergrond.

Als we de onderzijde bekijken zien we dat aan de achterzijde de voetjes in twee standen omhoog te klappen zijn, waarmee de G915 dus in drie standen gezet kan worden. We zien verder ruimte om de ontvanger in te bewaren. Handig als je het toetsenbord gewoon bedraad wil gebruiken, of op reis meeneemt. Zo’n dongle ben je immers vrij snel kwijt.

ISO-US geen ANSI-US

Punt van onderwerp met Logitech-toetsenborden is dat we ze in Nederland altijd geleverd zullen krijgen in een aangepaste ISO-US-layout (met een bredere shift-toets). Dit waar de meeste toetsenborden van andere merken hier geleverd worden in een ANSI-US-layout. Mocht je hier een probleem mee hebben, is dit een punt om even op te letten.

Mediatoetsen en overig

Naast de reguliere toetsen vinden we wat rubberen toetsen voor de mediacontrols, twee knoppen waarmee het radiosignaal (Logitech’s eigen Lightspeed-connectie) met de G915 dongle gekozen kan worden, een knop voor bluetoothconnectie, voor de game-modus (waarmee bepaalde toetsen uitgeschakeld kunnen worden in de gamemodus, standaard zijn dit de windows-, FN-toets en media-toets) en de helderheid van de backlight. De toetsen zijn niet mechanisch, voelen verder prima aan. De knop voor de helderheid en de mediacontrols zijn volledig RGB-backlit. Verder vinden we een volumewiel. Deze is in het metaal uitgevoerd, maar verder is de implementatie wat rammelend terwijl het gedrag ‘lineair’ is, dus zonder trappen.

GL Switch en toetsen

De switch die we in deze Logitech vinden is de zogenaamde GL-switch welke door Logitech samen met Kaihl is ontwikkeld. Logitech brengt de G915 met drie verschillende switches; ‘tactile’ (‘subtiel gegolfd voor wat voelbare feedback’), ‘clicky’ (hoorbare klik en voelbare feedback) of ‘lineair’ (‘een volledig vloeiende toetsaanslag’). In de algemene termen van mechanische switches hebben we het over respectievelijk, bruine, witte en rode switches. We hebben zelf gekozen voor wat Logitech de ‘clicky’ variant noemt.

Dit is zoals gezegd feitelijk een switch met het algemene gedrag van witte mechanische switches vertaald naar een low profile variant. Voor de mensen die deze switches niet kennen, het is een beetje zoals blauwe switches, maar dan een stuk stiller en stijver; je moet ze net wat harder indrukken.

De switch werkt zoals gezegd prima, maar wanneer je de toetsen verwijdert om ze schoon te maken moet je wel echt voorzichtig zijn bij zowel het verwijderen als het terugplaatsen. Want zoals je je kan voorstellen als je de foto bekijkt, is de kans groot dat ze bij iets te lomp terugplaatsen, stuk gaan. We merken ook dat de implementatie van Logitech wat rammelt, wat ten opzichte van andere mechanische toetsenborden kwalitatief toch iets minder over komt. Tijdens het typen ervoeren we dit echter niet als een concreet minpunt, ondanks dat het niet ideaal is.

Type-ervaring

Hoewel het puur persoonlijk is, zijn switches met dit signatuur vooral geschikt voor typewerk. Over het algemeen moeten we zeggen dat de typ-ervaring die de G915 biedt zeer prettig is te noemen met een prettig klinkende klik. Het vreemde was wel dat wanneer we een koptelefoon ophadden en we de klikjes niet hoorden, de ervaring toch anders was. Voor uw reviewer is het geluid van de klikjes onderdeel van de ervaring.

Een probleempunt is het niet-consistente toets-geluid. Uiteraard kinken grotere toetsen anders dan kleinere toetsen. Maar in het geval van ons testexemplaar merkten we dat wat toetsen rond de ‘p’ toch anders klinken dan het gros van de toetsen. De ervaring van de lekkere kliks wordt hiermee steeds onderbroken. De toetsen waar we het over hebben klinken wat holler. We hebben geprobeerd de toetsen te verwisselen, zonder verandering als gevolg. Dus het lijkt in de combinatie met de switch op de specifieke plekken te zitten. Ter illustratie, een opname van hoe de meeste toetsen klinken:

_

_______________________________________________________________________________________________ En dan hoe het klinkt wanneer we meer rond de ‘p’ vaker toetsen intikken (op het laatst wordt de ‘p’ wat vaker geraakt):

ABS-toetsen

Logitech koos voor de toetsen van ABS-type. Wanneer we ons toetsenbord een dag gebruiken, merken we toch dat de bekende vingerafdrukken en dergelijke te zien zijn. We weten niet of Logitech alsnog wat gedaan heeft met de uitvoering van de toetsen om de kwaliteit te verbeteren zodat de toetsen op de G915 alsnog minder snel zullen beginnen te slijten/glimmen. In principe wil je op een toetsenbord in deze prijsklasse een degelijker soort toets hebben.

Backlight

Een van de redenen om ABS te gebruiken in plaats van bijvoorbeeld PBT is dat de backlight makkelijker door ABS-toetsen heen komt.

De verlichting is op zich prima, al vragen we of af of de felheid van de backlight van de G915 TKL niet misschien wat tegenvalt. De maximale stand is precies goed naar onze ervaring, zelfs in het donker. De lagere standen gebruiken we dus niet. Uw reviewer is iemand die normaal gesproken juist de laagste stand op toetsenborden gebruikt, dus we vragen ons of of de helderheid voldoende is voor mensen die op goed verlichte plekken hun G915 TKL willen gebruiken, zeker als er sprake is van direct zonlicht.

Logitech koos ervoor om de alleen de hoofdkarakters doorschijnend maken. Sommigen vinden dit mooier omdat de belichting van de secundaire karakters vaak wat minder is (zoals bij de eerder gereviewde Roccat Vulcan te zien was). Persoonlijk had uw reviewer het in ieder geval wel liever gezien. 

Game-ervaring

Ondanks dat we gekozen hebben voor een switch-type dat meer geschikt is voor typewerk, blijft de G915 natuurlijk een game-toetsenbord. We hebben de G915 TLK getest met Doom Enternal, Jedi: Fallen Order en GTA V.

Tijdens het spelen van GTA V verwachtten we gewoon een compromisloze ervaring, omdat het niet zo’n heel snelle game is uiteindelijk. Doom Eternal is waar de G915 TLK echt indruk maakte. We denkten wel dat de andere twee switches waarmee de G915 TLK beschikbaar is waarschijnlijk meer geschikt zijn voor het gamen. Maar dit is een algemeen gegeven over wat de voorkeur van de meesten zal zijn. In Jedi: Fallen Order maakte de toepassing van macro’s wat combinaties lekker makkelijk. Al doet een dergelijke toepassing wel af van het natuurlijke aspect om dergelijke toetscombinaties gewoon via de controller in te geven tijdens een gevecht.

Lightspeed

We moeten zeggen dat de G915 TLK presteert als een zeer responsieve optie. Connectiedrops zijn nooit een probleem geweest. Maar ook in termen van latency konden we eigenlijk niets merken van het feit dat we met een draadloze optie aan het gamen waren wanneer we via de Lightspeed-connectie aan het gamen waren.

We hebben geprobeerd om wat bronnen van storing te creëren door over wifi wat te downloaden en een draadloze headset te gebruiken (de Epos 660 en de Sony WH-XB900N via de standaard bluetooth-verbinding van onze PC en via de BlitzWolf BW-BR4) terwijl we met de 915 TLK aan het gamen waren, maar we merkten nul verschil (volgens onze informatie werkt de LightSpeed-connectie gewoon via 2,4 GHz, net als de meeste wifi-signalen, bluetooth en verschillende andere radiosignalen).

Bluetooth

De bluetooth-connectie hebben we helaas iets minder goed kunnen testen. Het beste scenario dat we konden gebruiken voor een test was wat gamen op onze telefoon. Op zich leek dit prima te gaan, maar we moeten in deze ook meenemen dat we afhankelijk zijn van  bijvoorbeeld de kwaliteit van de gebruikte radio’s. Overigens was de game-ervaring helemaal niet verkeerd, echter, merkten we toch dat qua responsiviteit het een en ander had ingeboet ten opzichte van de ervaring op de PC. We hebben naast wat losse games ook de ervaring met Asphalt 8 op de PC vs ons Android-toestel vergeleken, en verschil was te merken.

G-Hub Software

Het werken met Logitech’s G-Hub-software was in het begin enorm wennen. We zouden de software niet bepaald als intuïtief omschrijven. Functioneel is het echter redelijk uitgebreid.

Er zijn drie hoofdsecties. In de ‘LightSync’-sectie kun je de verlichting configureren, van iedere toets, inclusief de mediaknoppen en helderheidsknop. De knoppen voor bluetooth, de Lightspeed-connectie en gamemodus kunnen niet aangepast worden.

Er zijn ook verschillende vooraf beschikbare RGB-profielen waaronder een paar profielen die je altijd wel in RGB-toetsenbordsoftware tegen komt zoals ‘ademen’, ‘rimpeling’ en ‘toetsecho’, maar ook een paar die toch wat anders waren zoals ‘screen sampler’ waarmee de verlichting de algemene kleuren van je scherm overneemt en ‘audiovisualisatie’ wat op een best goede manier werkt. Er zijn ook animatie-profielen beschikbaar waarnaast de gebruiker eigen animaties kan creëren.

In de sectie ‘Toewijzingen’ kun je de FN-functies programmeren, eventueel macro’s. We moeten zeggen dat beperkt aantal programmeerbare toetsen een tegenvaller is. In Roccat’s Swarm Software konden we aan bijna iedere toets macro’s of basisfuncties toewijzen.

Er is in deze sectie specifiek rekening gehouden met acties die gerelateerd zijn aan Disord, OBS en Overwolf.

In de sectie ‘Gamemodus’, kan de gebruiker toetsen uitschakelen. Standaard zijn de windows-, FN- en menutoets uitgeschakeld.

Batterijduur

Volgens Logitech zou de batterij 30 uur mee moeten gaan op een lading wanneer de helderheid op 100% gebruikt wordt. De levensduur is natuurlijk altijd afhankelijk van hoe er getest wordt. Vanzelfsprekend volgt op drukker gebruik een lagere batterijduur. We merkten dat de 30 uur redelijk gepasseerd kan worden wanneer je dagelijkse gebruik gewoon wat internetten inhoudt. Echter, toen we de G915 ook voor werk zijn gaan inzetten, waarbij uw reviewer de nodige rapporten uitgetikt heeft en natuurlijk verschillende reviews, merkten we dat we meer in de buurt van die 30 kwamen en zelfs eronder. Maar dan hebben we het dus over intensief gebruik. Al met al kunnen we zeggen dat die 30 uur voor de meeste gebruikers gewoon realistisch is.

G915 TLK geeft bij 15% overgebleven batterij middels een rood knipperend batterijlicht en standaard een rood ‘ademend’ profiel (dat uitgeschakeld kan worden) aan dat het apparaat aan de lading moet.

Conclusie

De G915 TLK bewijst zich als conceptueel een zeer interessant toetsenbord. De zeer degelijke lightspeed-connectie en de mechanische switches met het platte profiel vormen zeer interessante innovaties die een absolute bijdrage vormen voor de industrie. Het toetsenbord ziet er daarnaast goed uit, terwijl de bouw stevig aanvoelt.

De bouw is echter niet perfect wanneer we naar bepaalde details kijken, en dit gaat niet over details waar we redelijkheidshalve overheen moeten kijken; zeker aangezien we het over een toetsenbord hebben met een adviesprijs van € 229,-. Vooral het inconsistente toetsgeluid is iets waar we onze aan geërgerd hebben, terwijl idealiter je de rammelende toetsen ook niet wil. We kunnen ons voorstellen dat veel mensen hiermee niet de ervaring hebben van het degelijke toetsenbord die ze voor deze prijs verwachten.

De G-Hub-software is uitgebreid, maar je moet er echt even voor gaan zitten om het door te krijgen. Voor de mensen die RBG leuk vinden, maar puur er even mee spelen en verder gewoon een vaste instelling gebruiken zijn de extra instellingen van weinig meerwaarde, terwijl we qua mogelijkheden om macro’s en overige functies toe te wijzen uitgebreidere opties gezien hebben.

Feit is echter dan de Logitech G915 TKL een zeer mooi toetsenbord is en over het algemeen een prima ervaring biedt, en daarnaast uniek is in zijn soort; low-profile, draadloos en mechanisch.