Review: Sony WH-1000XM5 – Nieuwe look en stappen

Sony kondigde recent de jongste telg in de befaamde 1000X-serie aan, de WH-1000XM5. Het eerste dat opviel was het vernieuwde uiterlijk, terwijl ook onderhuids de nodige veranderingen waren doorgevoerd.

De 1000X was jaren geleden de opvolger van de 1RNC. Of meer specifiek, de MDR-1000X volgde de MDR-1RNC op. De MDR-1RNC was al een zeer positief besproken koptelefoon, maar met de 1000X bleek Sony een schot in de roos te hebben. Dit succes heeft Sony sindsdien voortgezet. Het is altijd een serie gebleven waarvoor men koos voor een dynamisch geluidssignatuur en het beste wat Sony op het gebied van ANC te bieden had, terwijl men ook oog voor het praktische gebruik had. Gedurende de generaties werd buiten het geluid en de ANC ook de focus gelegd op het verbeteren van het comfort.

Sleutelfeatures

• Industrie leidende Active Noise Cancelling (ANC)
• Bediening aan de oorschelp
• Multipoint-verbinding
• Adaptive Sound Control (geluid wordt aangepast op basis van de locatie)
• Plat te vouwen draagcase meegeleverd
• Gewicht: Ca. 250 g
• Batterijduur: Max. 30 uur (ANC aan) of max. 40 uur (ANC uit), bij continue communicatie 24 uur (ANC aan) of 32 uur (ANC uit)
• Oplaadtijd: Ca. 35 uur, 5 uur luistertijd met 10 minuten snelladen, 3 uur luistertijd met 3 minuten snelladen (via PD-lader).

Uitpakken

De XM5 wordt geleverd met een draagcase, korte USB-C-kabel en 3,5 mm jack kabel.

In de stijl van de grote concurrent Bose heeft Sony ervoor gekozen de kabels in een apart compartiment met magnetische klep in de case te plaatsen.

Voor de verpakking is geen gebruik gemaakt van plastic (coating en hechtingsmaterialen niet meegerekend). Daarnaast is deze volgens Sony ontworpen “volgens lage toxiciteitsprincipes en de sociaal verantwoorde filosofie ‘gemaakt om opnieuw te maken’. De productverpakking is gemaakt van gerecyclede en duurzame materialen die speciaal zijn ontwikkeld voor Sony.”

Ontwerp

Design

De Sony WH-1000XM5 draagt een adviesprijs van 420 euro. Dat schept verwachtingen. Als we de koptelefoon voor het eerst voelen, hebben we niet direct de indruk te maken te hebben met een koptelefoon die deze prijs legitimeert. Uiteraard hebben we het over een prima bouw en het uiterlijk kan ons ook erg bekoren. Maar voor dit bedrag mogen we best kritisch zijn.

De koptelefoon is volledig vervaardigd van ABS-plastic, wat met het oog op het comfort waarschijnlijk een goede keus is. Daarnaast is het voor een deel afkomstig uit gerecyclede auto-onderdelen, wat we altijd kunnen waarderen. Maar zelfs het verstelconstruct is van plastic, waar we toch wat vraagtekens bij hebben.

Qua afwerking van de oorschelpen is er gekozen voor het soft-touch afwerking wat lijkt op wat je ook op veel PC-randapparatuur tegen komt. Het voelt op zich prima aan, maar het is ook gevoelig voor vetvlekken. Stel dat je voor het stylen van je haar bijvoorbeeld gebruik maakt van styling creme of wax, valt niet te voorkomen dat je allerlei vlekken op je XM5 zal zien na gebruik. Het element waar de oorkussens in vastgezet zijn zien we een naad op lopen, wat er enigszins goedkoop uit ziet.

Eigenlijk snappen we sowieso niet waarom Sony de oorkussens zo veel mogelijk uit het zicht heeft willen plaatsen. Een koptelefoon als de XM5 zal nooit iets met een beperkt formaat zijn, dus dan mogen de oorkussens ook best wat dikker zijn. De keus die nu gemaakt is om de oorkussens meer intern te houden betekent dat de XM5’s voor een kleinere groep comfortabel zal zitten dan wanneer men gewoon voor een brede kussen-implementatie had gekozen. Tijdens het dragen voelt uw reviewer ook dat zijn oren tegen de binnenzijde van de oorschelp wrijft. De beperkte diepte is dus een probleem.

Bediening

We zien twee knoppen op de XM5 zitten (linker oorschelp). Eén voor het switchen tussen de ANC en ruimtelijke modus (kan ook gebruikt worden om Spotify Tap te activeren met dubbel of driedubbel drukken) en één welke dient voor zowel het pairen als het in-/uitschakelen. Derest van de audiobediening kan met de gestures op de rechter oorschelp. Bij iedere ingeving krijg je directe feedback via een geluid.

Hoofdband

De XM5 heeft een relatief dunne hoofdband die met kunstleer afgewerkt is. Waar de hoofdband rust op de top van je hoofd, voelen we een laag memory-foam over een breedte van ongeveer 11 cm. De hoofdband voelt redelijk comfortabel aan, maar met een dergelijk dunne hoofdband wordt het gewicht uiteraard over een kleinere oppervlakte verdeeld. Niet dat de hoofdband oncomfortabel is. We konden de XM5 makkelijk een paar uur aanhouden en de hoofdband was niet de reden dat het oncomfortabel werd (eerder de warmte onder de oorschelpen). Toch vragen we ons af of een bredere hoofdband niet wat comfortabeler zou aanvoelen, en of het niet wat zou bijdragen aan een degelijker uiterlijk van de XM5.

Verder is de vorm ook compleet rond, waar de vorige modellen een wat dikker deel hadden in het midden met een soort indeuking welke zich rond de top van je hoofd vormt. We zijn geen fan van deze nieuwe aanpak, omdat je vaak het gevoel hebt dat de koptelefoon niet perfect op de bovenzijde van je hoofd leunt, maar steeds er net iets naast. Als je dit combineert met het traploos verstellen waarvoor Sony nu gekozen heeft, waarbij je niet precies weet hoe ver de koptelefoon aan iedere zijde uitgeschoven is, heb je wat geklooi tot gevolg om je koptelefoon goed op de bovenzijde van je hoofd te laten rusten.

Niet meer vouwbaar

De XM5 is in tegenstelling tot zijn voorgangers niet meer vouwbaar. Wel kunnen we de koptelefoon platleggen. Prima voor in bijvoorbeeld je koffer, maar in sommige gevallen zal het gebrek aan vouwbaarheid een nadeel vormen. Bijvoorbeeld wanneer je de koptelefoon in een tas wil meenemen. Het is een vreemde beslissing van Sony om dit te veranderen, aangezien een ANC-koptelefoon voor velen een reiskoptelefoon is. Ze lijken het idee te hebben Bose na te moeten doen die deze richting op ging met de NC700, maar Bose hield daarnaast hun QuietComfort-serie nog aan waar een nieuwe versie van gekomen is, die nog altijd vouwbaar is. Je hebt bij Bose dus de keus tussen een courant model dat vouwt en een courant model die dat niet kan, waar je bij Sony moet teruggrijpen naar een ouder model voor deze optie.

Case

Doordat de XM5 niet meer vouwbaar is, is de case gegroeid in formaat. We moeten zeggen dat we de meegeleverde case wel erg mooi vinden. We zien aan de zijkant wat strategische vouwen die ervoor moeten zorgen dat de case wat platter gedrukt kan worden zodat deze in lege toestand minder ruimte in neemt. Echt veel dunner wordt de case echter niet. Wel hebben we het over een erg stevige case die er bovendien goed uit ziet. We zien als we de case openen ook een klein compartimentje voor een USB- en minijackkabel; overigens nóg een idee dat van de Amerikaanse concurrent met een Indiase naam overgenomen is. Maar beter goed gejat dan slecht verzonnen.

Connectie

Zowel Swift Pair als Fast Pair worden ondersteunt, dus zowel op Windows als Android krijg je het voorstel het apparaat te koppelen op het moment dat je de WH-1000XM5 inschakelt. Het bereik van de koptelefoon op onze testlocatie is de beste die we tot nu toe hebben meegemaakt tijdens een testperiode. De Sony blijft een degelijk stabiel signaal houden tot flink voorbij het punt dat we zo ongeveer waren gaan zien als de maximale afstand die technisch mogelijk was.

Ondersteuning multipoint-connectie

Ondersteuning van multipoint-connectie is aanwezig en dit werkt feilloos. Positief is ook het gegeven dat de verbinding voor een eerste en tweede apparaat bevestigd wordt met verschillende notificatiegeluidjes. Wel is het zo dat je geen gebruik meer kan maken van LDAC als je deze functie inschakelt. Standaard staat multipoint dus uit.

Lag

Qua latency hebben we eigenlijk weinig klachten. Maak je gebruik van multipointverbindingen, dan is de lag iets groter. In de meeste scenario’s is dit niet merkbaar, maar als we bijvoorbeeld een drumvideo bekijken (voor draadloze koptelefoons erg lastig om in sync weer te geven, zelfs met alle corrigerende protocollen die de YouTube-app toepast), dan zie je dat zonder multipointverbinding het geluid beter is sync is dan mét deze optie ingeschakeld.

De XM5 is de van alle koptelefoon uw reviewer getest heeft het model dat het minste vertraging laat zien. Gamen is prima mogelijk met de XM5, hoewel serieuze gamers natuurlijk nog altijd met draad willen spelen.

Batterijduur

De batterijduur van de XM5 is een flinke 30 uur met ANC ingeschakeld en 40 uur met ANC uitgeschakeld. We hebben het eerste getest door op 50% muziek af te spelen over periodes van uren die we bijhielden, en kwamen voorbij de 31 uur. Met 10 minuten snelladen zou de XM5 5 uur kunnen werken, terwijl als je toevallig beschikt over een PD-lader de XM5 met 3 minuten snelladen 3 uur werktijd erbij krijgt. De XM5 herkent het verschil tussen of de ANC aan- of uitstaat overigens niet wanneer je even op de powerknop drukt om te checken hoeveel batterijduur je nog over hebt. Het aangegeven percentage zal altijd hetzelfde zijn.

Sony Headphones App, features

De veel te algemeen genaamde app ‘Headphones’ (wellicht geen probleem voor reguliere gebruikers, maar uw reviewer heeft op het moment van spreken apps van 11 merken waarvan er vier niet direct vertonen welk merk ze vertegenwoordigen) biedt de mogelijkheid de XM5 enigszins de customizen. Denk aan de bediening, equalizer, 360 audio-gerelateerde zaken, DSEE (verbeteren van lage kwaliteit audio) en het configureren van Spotify Tap en Endel.

Equalizer

Een equalizer zien we altijd graag terug in een app. De equalizer die Sony toepast biedt standaard profielen die je kan aanpassen, plus de ruimte voor twee custom profielen. Daarnaast kun je per profiel de ‘clearbass’ variëren waarmee middels de benadrukking van specifieke tonen in het laag een profiel wat meer ‘oomph’ kan krijgen zonder dat je de verhoudingen perse hoeft te veranderen. De equalizer geeft de gebruiker in combinatie met de goed gekozen profielen als beginpunt die je voor jezelf kan aanpassen en bewaren als het manuele profiel, een makkelijke optie om de XM5 voor jezelf naar de juiste voorkeuren te tunen.

Adaptive audio

Ook de adaptieve audio, waarbij het volume en intensiteit van de ANC zich automatisch aanpast aan de omgeving kan geconfigureerd worden. Deze feature werkt op zich best aardig. De mate waarin het volume verhoogd wordt is niet al te hoog en verloopt geleidelijk, dus het is niet zo dat je opeens stampende muziek in je oren krijgt. Is de storende bron voorbij, gaat het volume ook weer geleidelijk naar beneden.

Chat to speak

‘Chat to speak’ is een feature die gaat over dat volume automatisch teruggedraaid wordt wanneer je spreekt. Klinkt handig, maar het wordt uiteraard ook geactiveerd wanneer je bijvoorbeeld meezingt met de muziek die je afspeelt. We hebben geprobeerd of het ook reageert op sprekende mensen in de omgeving, maar dit lijkt mee te vallen. De gevoeligheid valt sowieso terug te schalen en op deze manier kun je het waarschijnlijk prima configureren voor jouw specifieke omgeving. De XM5 ondersteunt echter ook het automatisch stoppen van muziek wanneer je de koptelefoon afzet (draagdetectie). Dit vinden we eigenlijk praktischer, omdat de ‘chat to speak’-functie ervoor zorgt dat pas na 15 seconden weer de in-ears weer beginnen met het afspelen van je content omdat uiteraard afgewacht moet worden of de conversatie over is of niet. Hetzelfde geldt voor de Quick Attention mode, waarbij je door je hand op de rechter-oorschelp te houden, de transparantiemodus inschakelt en het volume van je muziek flink terug schaalt.

Overig

We vinden verder een sectie met tips omtrent de bediening van je audioapparaat en een log waarbij we het gebruik van geregistreerde apparaten zien. Meer onzinnig vinden we de badge sectie. Dit is een sectie waarbij je ‘badges’ krijgt, wat zich een beetje laat vergelijken met ‘achievements’ in games. Je krijgt dan een badge voor zaken als dagelijks gebruik of het instellen van bepaalde configs.

Een feature die we graag hadden teruggezien maar missen was iets waarbij per oor het gehoor afgemeten wordt, zodat toonweergave per oor aangepast kan worden. We hebben dit gezien bij twee andere merken en hoopten dat een merk als Sony mede de voortrekkersrol zou innemen om deze veelgevraagde feature aan te bieden. Mensen op leeftijd horen immers niet dezelfde tonen als mensen op jongere leeftijd, terwijl er ook een flinke jongere demografie is die hun oren verpest hebben met het jarenlang te luid afspelen van hun muziek.

Geluid

Nieuwe driver, ANC

Sony heeft voor de XM5 een volledig nieuwe 30 mm-driver ontwikkeld welke is vervaardigd van een lichter composiet waar onder andere koolstofvezel in verwerkt is om een hogere stijfheid te bereiken en daarmee een hogere gevoeligheid. Dit zou zorgen voor een natuurlijke weergave bij het weergeven van de hoge frequenties. Daarnaast zouden stappen gezet zijn op het gebied van ANC waarin deze serie al jaren een van de sterkste pushers binnen de industrie is.

De focus voor de ANC-doorontwikkeling zou vooral gelegen hebben bij het tegengaan van hogere tonen in de omgevingsruis. Het aantal microfoons dat ingezet kan worden voor de ANC is verhoogd van 4 naar 8. Alle input wordt verwerkt door de inmiddels bekende QN1-processor die deel uitmaakt van de V1 SoC (die ook de connectie, DAC en versterking regelt, alsmede de verbetering van gecomprimeerde audiofiles met Sony’s DSEE).

We kunnen alleen maar zeggen dat de XM5 inderdaad een stap lijkt te zetten ten opzichte van de XM4 op het gebied van de ANC. Het was indrukwekkend en dat is nu verbeterd.

Ondersteunde codecs

De XM5 ondersteunt SBC, AAC en LDAC. Dit betekent dat je onder Windows het dus moet doen met AAC aangezien LDAC niet ondersteund wordt, en de XM5 geen ondersteuning heeft voor een van de AptX-vormen wat op het moment de hoogst ondersteunde kwaliteitscodec is onder Windows. En ja, dit merk je aan de geluidskwaliteit die je onder Windows hebt. Dit is ook waarom onder Windows het verschil tussen wanneer je de XM5 via de kabel aansluit versus via bluetooth extra merkbaar is.

Geluid

We testen de XM5 via LDAC op een Android-telefoon. Sony heeft nog steeds voor een dynamisch signatuur gekozen, maar maakte een kleine stap naar een meer neutrale tuning door wat meer separatie in het laag toe te staan. Onze selectie van testmuziek bevat wat new wave, jazz en new jack swing muziek, plus een selectie van wat klassieke stukken. We horen meer detail en noten zijn beter te onderscheiden ten opzichte van de XM4. Het hoog draagt eveneens wat kleur (als in niet-neutraal), maar ook hier denken we dat er goede keuzes gemaakt zijn die bij het grootste deel van de doelgroep in goede smaak zal vallen. We missen geen detail en het de benadrukking van de hogere tonen komt voor de meeste genres goed uit.

De zwakte horen we wanneer we de Sony wat ingewikkeldere stukken voorschotelen. We luisteren naar een selectie van nummers door het London Symphonic Orchestra van het Classic Rock- Rock Classics-album en Stravinsky’s ‘The Rite of Spring’. Geen vocals hier, maar voldoende instrumenten waarmee het hele frequentiespectrum bestreken wordt en waarin ook wat sub-effecten merkbaar moeten zijn die meer het gevoel aanspreken dan dat ze hoorbaar zijn. Zowel separatie van instrumenten als het houden van detail wordt dan lastig voor de XM5 en we krijgen eigenlijk niet wat we normaal zo waarderen aan de betreffende stukken.

Dit gaat overigens een stuk beter wanneer we de Sony bekabeld aansluiten. Eigenlijk is het geluid dan best indrukwekkend te noemen, minus wat zwakheden die te maken hebben met de gemaakte keuzes voor de tuning. Klassieke muziek wil je in de regel dan ook met een neutraal signatuur beluisteren, waar de Sony dus hoe dan ook niet op gericht is. Neemt niet weg dat het een interessante testcase is om te zien wat mogelijk is. Voor alle duidelijkheid, voor een bluetooth koptelefoon is deze zwakte niet bepaald een uitzondering. We hadden alleen gehoopt dat met een adviesprijs van 420 euro er misschien een stap gezet was als het om het weergeven van dergelijke muziek gaat. Helaas.

Al met al valt uit de XM5 een degelijk geluid te halen die mee kan met de besten in het segment, als we meenemen wat het doel precies was voor hoe de koptelefoon getuned is.

Microfoon

De microfoon was altijd het zorgenkindje van de 1000X-serie, iets dat nu duidelijk aangepakt is. De XM5 is een van de betere performers in het segment, en misschien zelfs beter dan alles wat we kennen uit dit segment. De voice-kwaliteit stelt je makkelijk in staat om een uitgebreide conference-call of telefoongesprek af te werken met een duidelijke weergave van je stem zonder werkelijke compromissen. Alle lastige klanken worden prima weergegeven en achtergrondgeluid wordt prima weggefilterd.

Conclusie

De Sony WH-1000XM5 is al met al een interessante koptelefoon. Sony zet hem gezien de adviesprijs van 420 euro vrij hoog in de markt. Hiervoor krijg je een koptelefoon met zeer degelijk geluid, een goede microfoon en een van de beste performers op het gebied van ANC op de markt (misschien wel de beste). De koptelefoon zal daarnaast voor de meeste mensen comfortabel genoeg zitten.

De vraag is of dit alles bij elkaar de adviesprijs legitimeert. Zeker wanneer je bedenkt dat de voorganger, de WH-1000XM4 nog altijd te koop is voor een lager bedrag en voor een heel eind hetzelfde biedt als de XM5. Het geluid is iets minder, de microfoon veel minder en, mocht je dit interesseren, het heeft ook niet het uiterlijk van ‘de nieuwste Sony-koptelefoon’. We denken echter wel dat qua uiterlijk design, de XM4 beter gebouwd is dan de opvolger, waar we bouwtechnisch toch wat goedkoop ogende en aanvoelende elementen zien, met name de manier waarop de oorschelp en de hoofdband ontworpen is. Ook vinden we de XM4 comfortabeler zitten. Je kan daarnaast de XM4 ook vouwen, waardoor het waarschijnlijk één op één de betere reiskoptelefoon is ten opzichte van zijn opvolger.

We vinden het verder ook een beetje tegenvallen dat Sony wel erg naar de grote concurrent gekeken heeft in plaats van gewoon eigen ideeën te volgen. Misschien gaan ze hier wel verder in en introduceren ze een tweede koptelefoon in dit segment die gericht is op wat praktischer gebruik. Wij zouden dit in ieder geval toejuichen en gezien het succes van deze serie zou het niet eens een enorme gok zijn.

Hoe dan ook, we moeten ook erkennen dat zodra je wat hoger in de prijs gaat kijken, de verschillen gewoon kleiner worden en voor een paar kleine stappen je een veel hogere prijs betaalt dan in goedkopere segmenten. Daarnaast zal de prijs ook wel zakken en moeten we in deze review niet te veel rekening houden met de adviesprijs.

De Heaqdphones-app blijft verbeterd worden. Het biedt een goede uitleg over alle features en is in het algemeen prettig in gebruik. Al hopen we dat Sony wel spoedig een functie implementeert die het geluid specifiek voor de oren van de gebruiker kan afstellen en dat de gebruiker vervolgens mag kiezen tussen de geluidsprofielen mét of zonder dat het gehoor van de gebruiker meegenomen wordt.

We concluderen dat de WH-1000XM5 op je shortlist dient te staan wanneer je zoekt naar een dynamisch afgestelde koptelefoon in het segment en dat deze hoogstwaarschijnlijk, ondanks dat niet alle stappen in de juiste richting gezet zijn, maar weinig gebruikers teleur zal stellen.