Dun, premium specs inclusief een 3K OLED-paneel en premium afwerking. Dat is kortgezegd de Samsung Galaxy Book 3 Pro. We brachten enkele weken met de 14″-variant van deze notebook door.
Ondanks dat de Galaxy Book-serie al een aantal jaar oud is blijft het wat apart voor uw reviewer om de ‘Galaxy’ toevoeging te zien. In het verleden had dit te maken met Android-gerelateerde zaken, dus telefoons en tablets, waar men voor Windows-zaken een korte tijd het Ativ-label voerde. Tegenwoordig krijgen echter ook de notebooks het ‘Galaxy’-label mee. Wellicht wegens bepaalde softwaretoevoegingen waar we het verder in de review over gaan hebben die het apparaat samen laten werken met je Samsung Android-apparaten? Hoe dan ook, verder met de review…
Sleutelfeatures
- Afmetingen: 312,3 x 223,8 x 11,3 mm
- Gewicht: 1,17 kg
- Batterij/opladen: 4.023 mAh/62,1 Wh, 65 W adapter
- Opslag: 1 TB Gen 4 NVMe SSD (upgradebaar, tweede M.2-slot aanwezig)
- Werkgeheugen: 16 GB LPDDR5 (niet upgradebaar)
- Scherm: 2880 x 1800, 120 HZ (dynamisch 48 – 120 HZ) , OLED
- Processor, GPU: Intel Core i7-1360P, Iris Xe Graphics
- 2x USB Type-C Thunderbolt 4 poorten, 1x HDMI 1.4, 1x USB-A
- Draadloze connectiviteit: Intel 802.11 ax: Wifi 6E, bluetooth 5.1
- Vingerafdruklezer geïntegreerd in powerknop
Uitpakken
De Book 3 Pro komt vrij simpel verpakt. We vinden naast de notebook, een 65W USB-C-oplader en USB-C naar USB-C-kabel.
Bouw, samenstelling
De casing van de Samsung verraadt meteen dat we te maken hebben met een premium apparaat. Volledig opgetrokken uit aluminium, erg dun en een over het algemeen stevige feel. Wanneer je het materiaal wat strest geeft het materiaal wel mee. Dit is echter niets dat we als een probleem zouden zien. Tijdens het gebruik merk je niets van materiaalflex, niets rammelt of kraakt wanneer je de notebook in geopende stand met één hand bij een hoek vasthoudt.
De body van de Book3 Pro kan aan de onderzijde geopend worden door de vier schroeven onder de rubberen voetjes te verwijderen en met een plastic wrikgereedschapje de onderste afsluiting te verwijderen. En enige reden waarom je dit zou willen doen echter is om de SSD up te graden of een extra SSD te plaatsen in het nog lege extra M.2-slot. Het geheugen en de netwerk-implementatie zijn niet te upgraden.
CPU, GPU, geheugen, opslag
De Book3 Pro in onze configuratie in samengesteld op basis van een Intel Core i7-1360P, 16 GB LPDDR5 geheugen en een 1 TB NVMe-SSD waarvoor ze een SN740 van Western Digital gebruikt hebben. Andermaal een voorbeeld dat de notebookfabrikant niet zomaar een intern nummer kan bellen om een Samsung-exemplaar voor een soortgelijk bedrag te gebruiken.
Qua prestaties vonden we het wat nutteloos om een serie aan benchmarks te runnen waar anderen dit hoe dan ook veel uitgebreider kunnen doen. We runden wat PC Mark en Cinebench6 benchmarks om te zien waar we uitkwamen, en dat lijkt in lijn te zijn met wat de breder te vinden benchmarks stellen: PC Mark 10-score 5671, Geekbench 6 op single-core 2057 en multi-core 9634. Over de GPU zeggen we hetzelfde, maar omdat het verder puur voor media-gebruik is, vonden we het verder niet zo nuttig om daadwerkelijk benchmarks uit te voeren voor een geïntegreerde implementatie die totaal niet op gaming of zwaarder editen gericht is. Maar by all means, google naar de legio aan beschikbare benchmarks.
Koeling
De koeling wordt verzorgd door de twee fans die in de bovenstaande afbeelding te zien zijn. De koeling slaat eigenlijk zelden echt hoorbaar aan. Dat is uiteraard wanneer je de CPU op zijn staat trapt of de performance mode inschakelt Tijdens regulier gebruik maak je het zo nu en dan mee dat de fan aan slaat en in de stille modus amper. Staat de fan op maximaal (tenminste, voor zover wij meemaakten), dan wijst onze geluidsmeter app een waarde van rond de 30 aan vanaf de positie waar ons gezicht ongeveer is tijdens het werken. Dit is dus zeker merkbaar, maar niets om je enorm aan te storen. Zeker niet als het steeds maar van korte duur is. Tenminste, als je gewoon office-gerelateerde zaken doet.
De notebook blijft vrij koel aanvoelen. Zelfs als je een hele dag aan het ding gewerkt hebt, worden de polssteunen nooit echt warm.
Geen touchscreen
Over het scherm wijden we specifiek verderop in de review uit. We hebben geen touchscreen. Dit is iets waar uw reviewer wel aan gewend was bij laptopgebruik en in eerste instantie dus wel miste. Na een tijdje was het echter geen probleem meer. We kunnen ons voorstellen dat met een touchscreen het lastig zou zijn om een een soortgelijke body qua gewicht en dikte aan te houden.
Toetsenbord
Het toetsenbord is….ok. Het is verlicht en alle karakters zien zijn duidelijk te zien. De manier waarop gedetecteerd wordt dat je handen in de buurt zijn en de backlight zou moeten aanspringen was naar onze ervaring een beetje hit-or-mis, maar er valt mee te leven. Het typecomfort is OK. De toetsen voelen goed aan, liggen stabiel in de body, feedback is naar tevredenheid en we voelen weinig flex. We zouden er hele artikelen of zelfs rapporten op kunnen schrijven, maar wanneer een degelijk toetsenbord beschikbaar is, gebruiken we dat liever.
Trackpad
Samsung paste een enorme trackpad toe. Er zijn mensen die hiervan houden, maar uw reviewer maakte niet echt gebruik van de geboden real-estate. De trackpad ligt vast in de body, zonder enige beweging of ratel. De muisknoppen zijn geïntegreerd in de trackpad. Ondanks dat je deze ook lijkt in te kunnen drukken wanneer je ergens rond het midden aan een van de zijden klikt activeer je ze pas wanneer je ergens aan de onderzijde klikt. Hiermee worden onbedoelde klikken eerder voorkomen. Over de responsiviteit en afwerking hebben we niets te klagen. Alle bewegingen en gestures zijn comfortabel te maken. Al met al werkt het trackpad prima. Al vinden we het wel jammer dat er gekozen is voor een traditionele touchpad in plaats van een haptische.
Schermscharnier
Het scherm is met een hand te openen. Tijdens het typen lijkt het scharnier degelijk uitgevoerd te zijn. We zagen geen noemenswaardige trillingen of andere bewegingen van het scherm tijdens het typen.
Connectiviteit
Poorten
We vinden aan de linkerzijde een HDMI en twee USB-C thunderbolt 4 poorten geschikt voor alle opties (opladen, displayport-out en data).
Voor de HDMI-poort is gekozen voor een 1.4 iteratie en niet een meer courante 2.1a-optie. Dit betekent dat je voor het gebruik van een externe monitor dus beperkt bent tot een resolutie van 1080p op 60 Hz en 4K op 30 Hz.
Met een 2.1a-optie had je een resolutie van 8K aangekund en belangrijker nog, een refresh rate van 120 Hz. Wil je gebruik maken van een hogere refreshrate, dan zul je een scherm moeten aansluiten via een van de displayport-aansluitingen middels een een USB-C-naar-Displayport of HDMI-kabel die aanmerkelijk minder mensen hebben liggen, minder breed inzetbaar zijn en die ook aanmerkelijk meer kosten.
Aan de rechterzijde vinden we een USB-A-poort, een microSD-kaart-slot en 3,5 mm jack-aansluiting voor audio in/uit. We vragen ons af hoeveel mensen het microSD-slot zullen gebruiken. De meeste telefoons hebben deze poort niet eens meer, en zo wel, dan worden ze vooral gebruikt als optie om de opslag uit te breiden en niet zozeer om materiaal mee over te brengen. Daarnaast gebruiken de meeste mensen cloud-oplossingen om via hun telefoon iets op een PC te krijgen. Een volledige-SD-kaartslot was dan een handigere keus geweest. Al kunnen we ons voorstelen dat hier misschien geen ruimte voor was, of dat dit de stevigheid van de body te veel zou beperken. Een extra USB type-C poort dan? Dan hadden we ook van deze zijde de notebook kunnen opladen.
Draadloze connectiviteit
Voor de draadloze connectie maakte Samsung gebruik van Intel’s 802.11 ax-chip. Deze zit vast gesoldeerd aan het moederbord en valt dus niet te upgraden.
We hebben de beschikking over wifi 6E, zoals we mogen verwachten van een high-end oplossing in deze tijd, en bluetooth 5.1. De prestaties van de wifi-implementatie vallen op onze testlocatie een beetje tegen. Waar onze standaard PC-oplossing naar onze NAS transfersnelheiden van rond de 70 MB/s bereikt, komt de Book 3 Pro op nog niet de helft vanuit dezelfde kamer.
Bluetooth 5.1 is op zich prima en met onze muis en verschillende audio-apparaten hebben we geen problemen gehad in termen van werking. Maar toch is het een beetje een tegenvaller voor een apparaat in deze prijsklasse dat we niet gewoon 5.3 of 5.2 krijgen. Met het oogpunt op de ondersteuning van de laatste generatie Low Energy audio en encryptie is dit toch een gemis.
Scherm
Het grote wapenfeit dan de Book 3 Pro is het zogenaamde Dynamische AMOLED 3K-scherm met een grootte van 14″. We noemen het voor de review-duidelijkheid gewoon een OLED-scherm met een resolutie van 2880 x 1800. De afwerking is reflectief/glossy, maar we hebben het erger gezien. Een lichtbron tegenover het paneel zou weinig problemen moeten opleveren. Wanneer donkere kleuren weergegeven worden zie je soms je reflectie wel in een zeer lichte omgeving, maar we kunnen dit niet als een praktisch probleem zien.
Het scherm beschikt over een dynamische refreshrate optie dat in Windows 60 of 120 Hz weergeeft mits daarvoor gekozen is in de instellingen. Dat betekent dat voor bepaalde taken de ene instelling of de andere ingesteld wordt. Wil je altijd 120 Hz (wat invloed heeft op je batterijduur), dan is dat ook mogelijk.
Het scherm heeft een aspectratio van 16:10, wat simpel gezegd betekent dat deze meer ‘vierkant’ van vorm is. Dit betekent dat je in de praktijk meer ruimte hebt in de hoogte, wat betekent dat je minder loze ruimte aan de zijkanten hebt. Zeker voor mensen die veel leeswerk doen op hun notebook, denk aan het doornemen van documenten of nieuwsberichten of eigenlijk websurfen in het algemeen, is dit een voordeel.
Kleurenweergave
Samsung heeft de kleuren op een eigen gekozen manier geconfigureerd en dit als standaard profiel ingesteld. Wanneer we bij kleurbeheer kijken zien we dat er wat andere standaard profielen beschikbaar zijn die gericht zijn op specifiek gebruik.
Het standaard profiel ziet er eigenlijk wel prima uit. Al is het niet moeilijk om OLED-panelen er goed uit te laten zien. Hoe dan ook, kleuren komen levendig over, maar niet overdreven gesatureerd, contrast is (uiteraard want OLED) geweldig, net als (uiteraard, want OLED) de zwartwaarde. HDR-weergave is ook mogelijk; DisplayHDR 500 True black 1.1 wordt ondersteund. Dolby Vision konden we niet weergeven, maar alle overige HDR-content zag er prima uit. Door de refreshrate van 120 Hz blijven bewegende beelden er soepel uit zien, waarbij reactietijd geen issue is (uiteraard, want OLED).
Al met al hebben we het dus over een zeer indrukwekkend paneel wat een genot is om mee te werken. Ook games (wat oudere/lichtere games zijn aardig te spelen; we speelden Streets of Rage 4. Verder ook via GamePass Ultimate) zien er erg indrukwekkend uit met deze kleuren op een OLED.
Testresultaten
We hebben de kleuren bij benadering (gemeten met een Datacolor SpiderX, geen professionele meetspin) gemeten met het ‘levendige’ en ‘AdobeRGB’-profiel.
Wanneer we kijken naar het levendige kleurprofiel, dan zien we eigenlijk al meteen zeer al goede scores:
Kleurruimte: 100% sRGB, 92% AdobeRGB, 95% P3 en 89% van de NTSC-norm. Ook uniformiteit qua kleurweergave en helderheid is dik in orde. Voor de uniformiteit qua kleurweergave geven we de meting weer bij 67% en 100% helderheid en voor de helderheid bij 100%. Metingen bij een lagere helderheid verschillen maximaal 2% per zone.
Voor het AdobeRGB-profiel houden we dezelfde meetnormen aan:
Kleurruimte: 100% sRGB, 95% AdobeRGB, 94% P3, 89% van NTSC. Ook hier zijn we tevreden over de de uniformiteit
We vinden in de Samsung Experience weergave settings behalve de hierboven bekeken settings ook nog een ‘natuurlijke’ setting (gebaseerd op de sRGB-norm) en een ‘film’-profiel gebaseerd op de DCI-P3-norm, maar aangezien het al duidelijk was dat dit paneel hiervoor al 100% scoort vonden we dat verder niet nuttig te meten.
Audio
De geluidsweergave wordt verzorgd door een implementatie die het label van AKG draagt, een van de vele merken onder onder Samsung vallende Harman-concern. Uiteraard is de ruimte beperkt in een notebook als dit (of eigenlijk in notebooks in het algemeen), maar voor wat het moet zijn klinkt de stereo-implementatie met speakers aan de onderzijde best aardig. Voice-geluid heeft aardig wat definitie en is altijd goed verstaanbaar. Het luisteren van een podcast is een prima ervaring via de speakers van de Book3 Pro. Ook muziek is klinkt niet onredelijk, maar voor langere luistersessies kun je beter een externe oplossing aansluiten.
Het geluid uit de 3,5 jack-aansluiting is ok. Het is gecontroleerd zonder distorsie, maar qua volume valt het een beetje tegen, ondanks dat het voor uw reviewer wel voldoende was.
Voor de microfoon is een dubbele implementatie toegepast. De audio is meer dan prima; je zou je video-conferenties en gesprekken via je gekoppelde telefoon zonder probleem hiermee moeten kunnen doen.
Camera
Het eerste dat ons opviel was dat de camera niet fysiek af te schermen is. We kunnen deze enkel digitaal uitschakelen. Dit is niet ideaal omdat je in de praktijk toch veel mensen ziet die bijvoorbeeld Teams denken af te sluiten, terwijl het in de achtergrond nog actief blijft en ze dus door gaan met hun dagelijkse bezigheden terwijl jij de feed nog krijgt. Als je als onderdeel van je workflow gewend raakt de camera fysiek af te schermen, is dat toch iets dat bijdraagt.
De algemene videokwaliteit van de camera is zoals je kan verwachten van een notebook uit deze prijsklasse. 1080p/60 Hz is gewoon ok als het goed geïmplementeerd is en gezien het beeld dat we krijgen lijkt het daar wel op. Misschien dat de scherpte iets te veel benadrukt wordt, maar al met al is de weergave er een die redelijk natuurlijk over komt. Een demo was gezien de lichtsituatie op de testlocatie niet helemaal nuttig, dus dat slaan we over. Met een zeer goede lichtsituatie kan een matige camera er immers goed uit zien, en een goede camera onder slechte lichtsituaties matig. Samsung levert ook wat optimalisatieopties mee die je vaak in video-belsoftware ook tegenkomt. Denk aan de optie om de achtergrond te vervagen, je gezicht te volgen, focus op de ogen te houden en de gezichtsprofielen subtiel/glad te maken. Dit ziet er overigens redelijk kunstmatig uit, zoals dit meestal het geval is in standaard oplossingen en alleen de vervaging van de achtergrond is nuttig. Al kennen we geen videobel-app welke deze optie niet zelf ook al aanbiedt.
De audio is prima en maakt zelfs indruk, maar je merkt wel dat het een geïntegreerde microfoon-optie is met een beetje echo en wat missende definitie vs een simpele losse microfoon. De ruisonderdrukking werkte overigens erg goed onder de juiste omstandigheden. De testlocatie staat in een omgeving waar de wind zeer goed hoorbaar is met de ramen dicht; in de microfoonoplossing werd dit goed weg gefilterd. De implementatie in de Book3 Pro biedt via de Realtek-console opties voor een uni-/omnidirectionel profiel, verbeterde spraakherkenning en een kwalitatieve opname. Afhankelijk van de situatie kan dit misschien wat verbetering brengen, maar enorm veel waarde hechten we hier niet aan.
Microfoondemo:
Software
Ondanks dat we het maken hebben met een Windows-PC, is er ook het nodige geïnvesteerd in wat toepassingen om de notebook onderdeel te laten zijn van je Samsung-ecosysteem. Zo komen we verschillende toepassingen tegen die de Galaxy-telefoon- en tabletgebruikers bekend zullen voor komen. Via de ‘Samsung Experience Suit’ krijgen we toegang tot een centrale app waarin zaken als Samsung Pass, Gallery, Notes en SmartThings tegen komen. Ook is het mogelijk om over en weer bestanden te verplaatsen via Quick Share en Private Share (bestanden delen met eventuieel een vervaldatum en zonder dat de ontvanger hiervan screenshot kan maken of deze opnieuw kan delen) en een mobiel apparaat in te stellen als tweede scherm.
Via de suite hebben we ook toegang tot een apart instellingenmenu wat op zich best aardig ingedeeld is en op een typische Samsung Galaxy-manier je verschillende instellingsmogelijkheden aanbiedt. Vooral de eerder genoemde optie om kleurenprofielen te kiezen springt hierbij in het oog. Je ziet bij het kiezen alles veranderen en er is ook duidelijk waar het profiel voor geoptimaliseerd is. Van alle instellingen kun je sommigen in het Samsung Experience-menu direct regelen, anderen linken door naar de Windowsinstellingen. Ook vinden we ook een recovery-suite waarvan de functies in de screenshot te bekijken zijn.
We hebben ook een zogenaamde Device Care-app waarin de staat van je notebook bekeken kan worden. Hierin vinden we wat uit de tijdse zaken als de tijdelijke bestanden, maar ook kun je hier de updates van je stuurprogramma’s, firmware, je backups en staat van je oplag op telefoon-eske manier bijhouden. Al met al dus wel iets waar je om de zoveel tijd naar wil kijken omdat Windows Update die niet allemaal ziet.
Bloatware
Sommigen zouden de extra mogelijkheden als bloatware zien en zouden dit meteen de-installeren. Op zich zijn we het niet eens met deze term voor de Samsung-zaken, maar tegelijkertijd zouden we de keus ook kunnen begrijpen. Dit betekent niet dat er ook wat commerciële rommel tegenkwamen. Net als zoveel fabrikanten van notebooks, maar ook moederborden, is er een contract met een virusscanner en in het geval van deze Samsung Book3 Pro hebben we het over de speler met de ergste reputatie van allemaal: McAfee. We betalen dus 2100 euro voor een notebook om een gesponsorde virusscanner mee te krijgen, en dat alleen voor een trial-periode? Als je dit perse wil meeleveren, zorg dan dat we het minimaal voor een wat langere periode kunnen gebruiken. Maar beter nog zou zijn om dit gewoon niet te doen. In dit segment zou dit geen ding meer moeten zijn. Het is niet alleen voorgeïnstalleerd, in de Samsung-suite wordt het ook aangeboden naast alle apps. Nogmaals, Samsung is niet de enige die dit doet, op het (niet gering geprijste) Aorus-moederbord van uw reviewer is het bij de updates altijd uitkijken dat Norton niet meegeïnstalleerd wordt.
Batterij
We hebben wat synthetische benchmarks gerund op basis van PCMark 10 (scherm op 120 Hz). We kozen voor de MS Office-benchmark en videospeel-benchmark. De scores kwamen uit op respectievelijk 10 uur en 23 minuten en 10 uur en 55 minuten. We hebben tijdens ons gebruik in deze weken niet erg veel video gekeken op de Book3 Pro, ondanks dat de video-ervaring die we wel hadden (een aflevering van The Mandalorian, The Bad Batch en een zooi aan YouTube-video’s van variërend signatuur, zowel mét als zonder HDR) een waar genot was om te zien. Wel hebben we veel kantoorwerk gedaan, en onze ervaring in de praktijk was dat de gescoorde batterijduur wel overeenkomt met wat wij uit de PC kregen.
Al met al is de score niet om over naar huis te schrijven, maar ook zeker niet slecht. Het is gemiddeld, zouden we zeggen. Met het scherm op 60 Hz of dynamisch ingesteld zou je zomaar tussen een uur en anderhalf uur meer uit de batterij kunnen halen. Het is verder een voordeel dat de oplader gewoon een simpel blok is en niet moeilijk met je mee te dragen, terwijl de notebook ook met een simpele telefoon-lader van degelijk vermogen al oplaadt.
Conclusie
Er is veel om positief over te zijn rond de Samsung Book3 Pro. We hebben het over een prachtig 120Hz OLED-scherm met een mooie resolutie van 2880 x 1800 en praktische aspectratio van 16:10. Dat het paneel ook niet zo zwaar reflecterend is als veel andere opties is eveneens meegenomen. De bouwkwaliteit is top tier en voelt daarnaast prettig aan door de goede scharnier-implementatie en prettige feel van het materiaal dat ook onder zwaardere omstandigheden koel blijft. Al met al kunnen we ook wel positief zijn over de hoeveelheid poorten. Op een notebook is het weliswaar al snel te weinig, en de microSD-slot hebben we niet zoveel aan, maar een 3,5 mm jack, twee thunderbolt Gen 4-poorten en een HDMI-poort is best aardig. Al hadden we liever een meer courante HDMI-versie gezien. De batterijduur is aardig. Niet super goed, maar ook niet slecht. Over de draadloze connectiviteit (wifi en bluetooth) waren we aanvankelijk wat teleurgesteld. Ondanks dat qua rauwe prestaties deze twee zaken tegenvallen, is de ervaring over de afgelopen weken wel uiterst stabiel geweest. We hebben het echter over een notebook van over de 2000 euro, en dan mogen we best kritisch zijn.
De kwaliteit van de camera zijn we eveneens tevreden over, net als de uitgevoerde microfoon. Al moet als kritisch punt opgemerkt worden dat Windows Hello dus niet ondersteund wordt. De extra software is waar veel mensen weinig om geven, maar uw reviewer vond het wel prettig om een menu te hebben met alle snelle instellingen, die veel prettiger ingedeeld is dan hoe de Windows-instellingen werken. Daarnaast zijn wat grafische hulpmiddelen voor veel mensen nooit weg, en een degelijk menu voor het bijhouden van al je stuurprogramma’s al helemaal niet. Wij vinden deze toevoegingen dus wel nuttig. Daarnaast wordt de nodige integratie-features geboden voor het Samsung-ecosysteem.
We hebben het over een apparaat dat zeer breed in te zetten is. Of je nu een blogger, fotograaf, journalist, student, content-creator, of algemeen persoon bent die veel reist, we denken dat je weinig beperkingen zal vinden in de Book3 Pro van Samsung; sterker nog het is gewoon een zeer prettige companion om bij je te hebben. Op het moment van schrijven moet de notebook rond de 2100 euro kosten, en dat je daar gewoon de juiste performance voor terug.