Review: Sony LinkBuds Fit – Uitdager in het allround

De Sony LinkBuds Fit is een van de drie producten die Sony recent aankondigde voor deze serie waarvan nog steeds niet duidelijk is wat dit nu precies moet zijn. Hoe dan ook, we ontvingen een paar en brachten er de afgelopen twee weken mee door.

LinkBuds-serie, Sony naamconventies

We hebben altijd verwarrend gevonden wat Sony precies wilde met de Linkbuds-serie. Het eerste product was het setje met het open donutdriver design, de zogenaamde ‘Linkbuds’ een innovatief, nieuw concept. Waar we dachten dat dit open concept leidend zou zijn voor de LinkBuds, kwam Sony later met de ‘LinkBuds S’ die weer een meer traditioneel concept hadden meegekregen. Nu hebben we met de Linkbuds Fit weer een setje dat nog traditioneler is aangezien ze veel ‘aanweziger’ zijn in feel dan de LinkBuds S en passen ze oorhaken toe. Daarnaast is er een nieuwe open-concept met een donutdriver, de LinkBuds Open. Iets dat we overigens graag zien, want ondanks dat een paar van onze concucollega’s de innovatie niet konden waarderen (en de prestaties ook verkeerd inschatten met soms domme argumenten over o.a. de bas-prestaties en dat er geen ANC is) is het belangrijk dat de industrie gepusht wordt en dat deed Sony zeker met de LinkBuds. Tenslotte introduceerde Sony een derde product samen met de voorgaande twee wat geen LinkBuds buds is, maar een LinkBuds speaker…

Maar misschien heeft Sony zelf een wat betere uitleg. We citeren van de Sony-website: “Met LinkBuds have je je favorieten altijd bij je. Ze zijn comfortabel, stijlvol en ontworpen voor het echte leven. Ze zorgen ervoor dat je verbonden blijft met je favoriete mensen en entertainment.” (‘have’ staat er tot op de dag van vandaag, het moment dat we voor publicatie even het artikel doorlezen)

Ahem, dat is hoe men de LinkBuds-serie onderscheidt? Een generiek verhaal dat je over werkelijk ieder consumentenproduct in de wereld kan stellen, inclusief die van Sony zelf in dezelfde productcategorie? Conclusie: gewoon niet meer proberen te volgen wat Sony doet qua naamconventies. Waar de code-namen (WH/WI/WF-1000XM5) nog wat logica hadden ondanks dat ze lastig te onthouden zijn, valt er in de LinkBuds-serie geen lijn te ontdekken voor ons en negeren we verder welk idee ook achter deze naam (waarnaast Sony ook nog ‘WF-LS910N’ als modelnummer voert) zit. De ‘LinkBuds Fit’ is een setje in-ears mede-gericht op het hebben van een goede fit, of nee, op fitness… Of op beiden…. En andere in-ears van Sony hoeven geen goede fit te hebben? Aargh… ignore, ignore, ignore….

Sleutelpunten

• ANC en transparantiemodus
• Bediening via touch-controls, tikken voor je oren en met hoofdbewegingen
• Speak-to-chat
• Afmetingen case: 47,2 x 47,2 x 32,6 mm
• Gewicht:  4,9 g per earbud (inclusief eargels in maat m), case: 41 g
• IPX4 waterbestendig (Geen functiebeperking bij besproeiing met 10 l/min uit iedere hoek
• Oplaadtijd: ongeveer 2 uur (earbuds), 3 uur (case)
• Luisterduur (opgegeven): 5,5 uur mét ANC, 8 uur zonder ANC
• Spreektijd (opgegeven): Bij continue spreken 4 uur
• Batterijduur zonder activiteit: 6,5 uur mét ANC, 14 uur zonder ANC

Uitpakken

De LinkBuds Fit worden met een redelijk standaard pakket geleverd; drie extra maten in-ears en een korte USB-C-naar-USB-A-laadkabel is wat we aantreffen naast uiteraard de buds en case.

Sony kiest zoals al een paar jaar voor een milieu-verantwoordelijke verpakking die volledig uit papier bestaat en bewijst dat je hiermee prima tot een mooie, premium-aandoenende verpakking kan komen.

Ontwerp

Design

De LinkBuds Fit (LBF) hebben best een interessant design meegekregen. Stijlvol, maar toch functioneel zouden we zeggen. De oordopjes zijn opgetrokken uit hoogwaardig aanvoelend plastic (dat deels uit gerecycled materiaal bestaat) dat glimmend afgewerkt is. Sony koos voor meer ronde elementen, waarbij het bovenste deel afgedekt wordt met de implementatie die gekozen is voor de siliconen oorhaak die in de binnenzijde van de antehelix moet liggen. Dit is een oplossing die eigenlijk best aardig werkt. De fit is erg zeker en er moet veel gebeuren willen de LBF uit je oren vallen. Door de gekozen eargels moeten we zeggen dat het comfort niet perse top is. Ook niet slecht, maar deze platte eargels blijf je voelen en wanneer je het in de app controleert, blijven ze ook in veel gevallen geluid lekken.

Er wordt in de marketing nogal eens gesproken over het kleine formaat van de LBF TWS in-ears. Dit vinden we een beetje gemaakt. De LinkBuds S waren daadwerkelijk klein en voelden licht aan. De LBF zijn net zo zwaar maar hebben wel een langer ontwerp waardoor ze gewoon meer aanwezig zijn in je oren. We kunnen ze anders dan de LinkBuds S dan ook niet zo lang in onze oren houden.

Eargels

De eargels zijn van een plattere vorm dan waarvoor destijds voor de LinkBuds S gekozen werd. Een trend in TWS-in-ear-land zo lijkt het aangezien de meeste van de recentere opties die we getest hebben over dit concept beschikken. Niet een trend waar uw reviewer zich in kan vinden aangezien deze eartips eerder tegen het oorkanaal aan moeten zitten dan dat ze er deels in gaan, en daarmee een slechtere afsluiting hebben waardoor je meer geluidslekkage hebt wat weer zijn effect heeft op vooral de kwaliteit van hogere tonen.

Ook als je in de app controleert of de eargels wel goed afsluiten, krijgt in ieder geval uw reviewer bijna standaard de melding dat in ieder geval één van de earbuds geluidslekkage vertoont en dat een andere maat geprobeerd moet worden. Ding is echter dat we bij alle maten deze melding krijgen. Misschien is het iets standaard voor uw reviewer en dat het aan zijn oren liggen…en aan die van andere mensen door wie hij ze laat testen. Je zou immers zeggen dat dit soort zaken praktisch getest worden. En niet voor niets lijken alle fabrikanten deze keus te maken. Het vervelende is dat cases van TWS-inears zelden ruimte overlaten voor alternatieve eartips die van een ander concept zijn. Dus het vervangen van tips gaat sowieso lastig worden.

Controls

Het bedienen van de LBF kan door op de earbuds zelf te tikken, voor je oren of met hoofdbewegingen. Het tikken voor je oren kennen we al van het origineel en waren we best positief over. Wel vinden we het jammer dat je niet gewoon per input zelf een functie kan kiezen.

Je kan dubbel tikken, drie maal tikken, en herhaald tikken. Het laatste is altijd voor het volume. De eerste twee kun je een keus voor maken, maar wel volgens vaste profielen, en dit komt met beperkingen. Zo kan je kiezen voor ‘controle van omgevingsgeluid/Quick Access’, waarbij je met 2x tikken de ANC/transparantiemodus/uit kan kiezen en met 3x de quick-access functie of helemaal niets als je zoals ons quickaccess niet gebruikt. Wanneer je kiest voor ‘afspeelbediening’ dan houdt dit in dat je voor 2x tikken kan afspelen/pauzeren en voor 3x tikken voor een volgend nummer. Wil je dat dit laatste ingezet wordt voor het terugskippen, dan kan dit niet.

Omdat wij de ANC willen instellen en de afspeelbediening willen, ligt de inputfunctie voor 3x tikken aan één oortje open dat we graag voor een functie gebruikt hadden. Voor de goede orde, quick-access gaat over een functie waarin je een van de muziekdiensten verbindt en opstart via de oortjes zonder dat je deze eerst hoeft op te starten op je telefoon. Wij gebruiken dit liever niet omdat in de praktijk de nodige keren tot gevolg heeft dat de dienst automatisch gestart wordt, wat we als zeer irritant ervaren.

Het is verder mogelijk om met twee hoofdbewegingen (knikken en nee-schudden) een gesprek aan te nemen of te weigeren of via autoplay muziek wel of niet te beginnen. Dit werkt beter dan verwacht, maar vooralsnog zien we het als een beetje een gimmick.

Case

Sony’s benadering voor de case van de LBF doet ons een beetje denken aan die van wat Samsung al een paar jaar doet met verschillende van hun cases zoals de door ons geteste Galaxy Buds FE en Galaxy Buds Live. Het idee van een juwelendoosje als het ware. Ergens zou je kunnen zeggen dat Sony het ook al deed met de Linkbuds, maar dat was meer een vorm-concept (ook best tof trouwens) dan iets waarbij ook naar de afwerking en uitstraling gekeken is.

Door het symmetrische ontwerp en glanzende afwerking is het soms wat lastig om te weten aan welke zijde het doosje geopend moet worden. Het Sony-logo bovenop valt niet erg op in de praktijk. Anders dan de foto’s doen vermoeden is het ook geen grijsgekleurd logo, maar eerder zilverkleurig dat afhankelijk van de kijkhoek wat donkerder of lichter wordt.

We kunnen het design op zich wel waarderen. Het valt op, maar is zeker niet tacky. Sony kiest conform onze voorkeur ook voor een simpele paringknop in plaats van een touch-invoer waarbij je beiden earbuds moet blijven vasthouden om ze in pairingmodus te zetten, wat toch altijd wat onzekerheid geeft.

De case voelt op zich solide aan. Al merk je wel het verschil met wat de norm is wanneer je een prijsklasse hoger kijkt, terwijl dat niet perse zo is wanneer je naar een lagere prijsklasse kijkt. Het klepje voelt wat goedkoop aan, waarschijnlijk doordat er nogal wat ruimte overgelaten wordt aan de binnenzijde. De voorste zijde van de uitholling (dat in gesloten toestand boven de eargels hangt) had meer naar beneden moeten komen.

De case beschikt in tegenstelling tot de twee andere LinkBuds-cases niet over draadloos laden. Een opmerkelijke besparing. Uw reviewer is persoonlijk niet kapot van de optie om draadloos te laden wegens de inefficiëntie, maar feit is dat veel mensen deze feature waarderen.

Connectiviteit

Connectiviteit is prima voor elkaar met de LBF. Op de testlocatie is het bereik maximaal, zowel in termen van afstand als in hoeverre deze last heeft van zaken als muren en overige blokkades. De LBF lijkt geen overdreven last te hebben van actieve bronnen van signaalinterferentie. Je hebt verder de mogelijkheid om in de app LE Audio in te stellen. Sony rept met geen woord over de ondersteuning van Auracast, dus we gaan ervan uit dat dit niet werkt.

In termen van lag presteert de LBF niet best. We hebben geen merkbare last van lag wanneer we zaken afspelen die gewoon een correctie-construct ingebouwd hebben zitten zoals Youtube of MX Player op Android of op Windows de officiële Media Player, Media Player Classic of Youtube via je browser. Echter, wanneer we iets afspelen via VLC of een andere oplossing die geen lag-compensatie ingebouwd hebben zitten merken we een onredelijk hoge lag die het kijken van een video onmogelijk maken. Je moet denken aan ergens tussen de 300 en 400 ms. Ook het spelen van de snellere games is dan ook geen prettige ervaring met de LinkBuds Fit. Teleurstellend, want de LinkBuds S presteren op dit front erg goed.

FastPair (Android) en Swift Pair (Windows) worden ondersteund.

Geluid

Sony heeft gekozen voor een set van 8,4 mm drivers welke een vol en gedetailleerd geluid uitgeven waarbij over het hele spectrum de tonen redelijk in balans zijn gehouden en we denken dat de LBF hiermee een prima allrounder is voor alle typen muziek.

De bas heeft definitie en vertoont aardig wat detail maar ondanks dat er wat meer nadruk op gelegd is overheerst deze niet; de respons blijft gecontroleerd en wordt nooit moddering. We merken verder geen onredelijke invloed op derest van het spectrum. Bij een nummer als ‘Who Is it?’ van Michael Jackson blijft de zowel de brom in de beat behouden alsmede het detail in de midden en hogere tonen van de lick.

In het middengebied merken we dat vocals klinken helder en natuurlijk over komen en het instrumentwerk wordt in balans gepresenteerd. Dit komt ook naar voren bij live-opnamen of akoestische muziek, waarbij we eigenlijk nooit het idee hadden dat specifieke instrumenten overheersen.

De hoge tonen zijn helder, maar kunnen soms iets minder sprankelen dan verwacht. Bij klassieke stukken met vioolwerk missen we weliswaar geen specifiek detail maar, net dat stukje helderheid dat een bepaald effect meegeeft aan snaarinstrumenten mist zo nu en dan. Je merkt het vooral in complexere passages. Misschien dat dit ook een smaak-ding is en uw reviewer gewoon houdt van wat meer dynamische benadrukking in het hoog. Verschillende TWS-in-ears krijgen net die bumb bij het hoog in de tuning waardoor orkestmuziek vaak een extra effect meekrijgt. Het nadeel hiervan is dat het wat vermoeiend kan zijn bij lange luistersessies en daar heb je met de LBF geen last van.

De imaging is overigens opmerkelijk goed voor elkaar met de LBF. Dit maakt het een van de betere opties die we getest hebben met jazz-sessies en klassieke muziek. Of eigenlijk alle soorten live muziek wel. Je hebt echt het idee waar instrumenten vandaan lijken te komen binnen een ruimte.  Het algemene detail is eveneens opvallend goed gedefinieerd, wat te merken is bij meerlaagse  nummers als ‘Billie Jean’; de snap van de drumcomputer, de diepte van de iconische baslijn, het detail in de vocals, zelfs het refrein waar de stem wat krachtiger ingezet word, het is allemaal in orde. Het enige wat we missen als we wat kritischer kijken is de scherpte van het synthesizer werk en de scherpere percussieve geluiden.

Samenvattend biedt de Sony LinkBuds Fit een aangename luisterervaring met een gebalanceerde klankweergave, diepe bassen, heldere middentonen en een goed gedefinieerd geluidsbeeld. Hoewel de hoge tonen wat zachter kunnen klinken dan dan sommigen zouden willen, maken de algehele dynamiek en het goede directionele prestaties deze TWS-inears tot een uitstekende keuze voor muziekgenres van pop tot klassiek.

Verbetering?

Is het een verbetering ten opzichte van de LinkBuds S die we gemakshalve maar even als voorganger benoemen gezien de prijsklasse? Ja. De LBF hebben meer power en we merken toch dat stukje meer detail in het geluid waardoor bepaald effecten beter geraakt worden. Ook kunnen ze aanzienlijk luider.

ANC

Sony is nog altijd marktleider als het gaat om de effectiviteit van de ANC. De LBF is echter niet hun high-end optie en dus moeten we het altijd met een slag minder doen dan wat de toppers meekrijgen. Toch is de ANC niet verkeerd. Constant geluid wordt door de ANC redelijk weggefilterd of softer gemaakt. Minder regelmatige geluiden worden eigenlijk ook best redelijk weggefilterd, maar je merkt hier toch het verschil met de toppers in de industrie.

Transparantiemodus

De transparantiemodus werkt eigenlijk heel netjes. Je merkt nog altijd een kleine ruis, maar het is een stuk beter voor elkaar dan bij de vorige generatie. Qua horen van een achtergrondruis zouden we zeggen dat de LBF niets onder doet voor de toppers die 100 euro meer kosten. De geluiden die je hoort klinken redelijk natuurlijk. Misschien iets scherper dan wanneer je ze gewoon direct hoort in het echt.

Microfoon

De microfoon is iets dat Sony de laatste jaren goed voor elkaar heeft, als een van de beteren in de industrie. Ook de LBF stelt niet teleur. We nemen ter test wat fragmenten op via bluetooth op ons toestel. Opnames via de Windows recorder nemen we niet mee omdat deze een construct toepast om het geluid te verbeteren, wat niet representatief is voor wanneer je de buds gebruikt tijdens een telefoongesprek.

App

De app die Sony gebruikt voor hun koptelefoons heet ‘Sound Connect’. Geen enkele indicatie dat het gaat om de app van Sony, niet in de naam, nog in het icoontje. Gebruik je meerdere audioapparaten, dan zou je dus zomaar in de situatie terecht kunnen komen dat je niet meer waar waar deze app voor dient zonder deze eerst op te starten, of dat wanneer je zoekt naar de app voor je Sony-koptelefoon, je niet weet welk app dit moet zijn. Recent is Sony overgestapt van ‘headphones’ als naam voor de app (want iedereen heeft natuurlijk alleen Sony koptelefoons) met de nodige gele accenten in het icoontje naar deze nieuwe app die verder gewoon precies hetzelfde is als deze was. Dus als je ook nog de app ‘Music Center’ hebt, die deze gele accenten nog wel heeft en net zo generiek genaamd is, dan is de kans groot dat je je ook in dit opzicht verwart. Een flinke misser van Sony die naast hun producten dus ook de ondersteunende apps niet een fatsoenlijke naam kan geven.

De app zelf bevat gewoon alle opties die je wil hebben, maar zit structureel erg verwarrend in elkaar en het zoeken naar specifieke instellingen kan een frustrerende bezigheid zijn.

Als je de app opstart heb je drie secties, ‘mijn apparaat’, ‘ontdekken’ en ‘menu’. Geen idee waarom ze ‘menu’ zo genoemd hebben, want je vindt daar alleen info over updates en backuppen en de bekende ‘over’-info die je altijd vindt in software. ‘Ontdekken’ gaat over tips en zelfstudie en daarnaast ‘activiteit’ wat een los kopje heeft in deze tab met naar ons idee onzinnige info als badges en luistergeschiedenis en een logboek over gebruikstijd. Die badges heeft Sony al jaren in deze app zitten en tot op de dag van vandaag is het een raadsel wat hier het nut van is. Waarom je je luistergeschiedenis in de app van je koptelefoon zou willen bijhouden is ons eveneens een raadsel.

‘Mijn apparaat’ bevat standaard de controls voor je adaptieve geluidsregeling (gaat over dat de ruisonderdrukking zich aanpast aan de omgeving waar je bent). Verder vind je de apparaten waar je op dat moment aan verbonden bent en afspeel-controls. Deze laatste is weer een functie die helemaal niet nodig is in de app.

Je kan de ‘mijn apparaat’-tab uitbreiden met de controle voor omgevingsgeluid, de EQ en autoplay. Deze laatste optie is gericht op het automatisch beginnen met spelen wanneer je de in-ears indoet, of met bepaalde fysieke activiteiten begint. Geen functie waar wij in het verleden gelukkig van werden omdat we met verschillende redenen bepaalde activiteiten doen. Uw reviewer houdt liever de controle zelf in plaats van dat de app bepaalt dat deze aan het wandelen is terwijl in werkelijkheid gewoon wat heen en weer gelopen wordt in gedachte.

Wil je daadwerkelijk je in-ears configureren, dan moet je naar ‘apparaat-instellingen’ gaan dat gewoon een van de grijze vakken in de app is in de tab ‘mijn apparaat’. Deze appraatinstellingen worden ook weer gepresenteerd met drie tabs, genaamd ‘geluid’, ‘systeem’ en ‘services’.

‘Geluid’ is het meest interessant. Hier vind je feitelijk de instellingen die je bij het openen van de app zou willen zien. Transparantiemodus (die Sony om de een of andere reden ‘ctrl omgevingsgeluid’ noemt in plaats van dat hier gewoon een taalkundig correcte titel aan gegeven wordt), equalizer, 360-geluid en hoofdtracking (dat onafhankelijk van je hoofdbeweging alles uit dezelfde richting komt), DSEE, hogere bluetooth verbindingskwaliteit vs stabiliteit en autoplay.

Onder ‘Systeem’ vind je zaken als de keus voor de digitale assistent, de bediening, auto uitschakelen, etc.

We willen het nogmaals benadrukken, deze zaken vind je dus in een diepere laag in de app dan onzin als badges.

Onder ‘services’ vind je tenslotte wat instellingen die gerelateerd zijn aan ondersteunde services. De muziek-diensten zijn bekend, maar sinds eind vorig jaar is ook support voor Ingress Audio AR and Head Tracking bijgekomen. Uw reviewer wist niet dat mensen dit überhaupt nog speelden, maar mocht jij een van deze mensen zijn…

Nog iets irritants aan de app is dat de uitleg achter de ‘i’ symbooltjes meestal nutteloos is of er gewoon niet is. En ook de uitleggen binnen de menu’s zijn dusdanig dat je echt moet testen wat iets doet voordat je het begrijpt. Bijvoorbeeld: stel dat je niet weet wat adaptieve geluidsregeling is. In de app zien we sowieso geen ‘i’ waarop we kunnen klikken voor een korte uitleg. Tikken we de optie aan, dan krijgen we het volgende scherm te zien:

Leer je aan de hand hiervan wat adaptieve geluidsregeling doet? Nee, het is eventueel een uitleg voor waarom je het zou willen, maar niet voor wat het specifiek doet en hoe het concreet het gedrag van je koptelefoon beïnvloedt.

Een ander voorbeeld, ‘Android-hoofdtracking’, dus de functie dat je bij sommige typen content de muziek vanuit één richting blijft horen (je begint met afspelen waarbij de muziek van voren lijkt te komen en als je met je hoofd bijvoorbeeld naar links draait, dan hoor je de muziek uit je rechter oor komen).

Wat zijn ‘smartphone-instellingen’ in vredesnaam? Achter de ‘i’ krijgen we vervolgens deze uitleg:

Buiten dat het taaltechnisch lastig leesbaar is, kun je als iemand die vooraf niet weet wat deze functie doet natuurlijk helemaal niets met een dergelijke uitleg.

Hoe dan ook, uiteindelijk is alles wel aardig in te stellen, en qua geboden opties is de app gewoon compleet, inclusief een losse EQ met goed gekozen presets, ruimte voor custom instellingen en om op basis van je muziekvoorkeuren en gehoor een eigen geluidsprofiel in te klemmen.  Helaas is er nog geen optie om per hoorvermogen van je linker- en rechteroor een profiel samen te stellen.

Hoe dan ook. het is duidelijk dat Sony gewoon lui is geweest wanneer het gaat om het uitbreiden van de app over de jaren en deze inmiddels is het tot iets geworden dat we als niets anders dan een rommelig geheel moeten omschrijven. We zien bij eigenlijk alle merken hoe het beter kan. Waarom Sony dit dan niet voor elkaar krijgt?

Conclusie

De Sony Link Buds Fit zijn op zichzelf best interessant. De in-ears hebben een uniek design meegekregen dat bij de meesten goed zal vallen. De oortjes bieden verder een erg zekere fit. Qua afsluiting van het oorkanaal moet je net de juiste oren hebben waarvoor de gekozen platte eargels geschikt zijn. De platte eargels is iets waar uw reviewer minder enthousiast over is, maar verschillende fabrikanten zijn deze kant op gegaan om een bepaalde reden, dus wellicht dat uw reviewer het verkeerd heeft. We kunnen echter alleen onze eigen mening en ervaring delen.

Op het gebied van ANC zijn de prestaties degelijk, terwijl de transparantiemodus eigenlijk best indruk maakt. Het geluid is natuurlijk het belangrijkste en daar stelt de Link Buds Fit niet teleur. We denken dat de LBF een goede allrounder die niemand zal teleurstellen.

Ondanks dat de app bijna alles wat je zou willen aan functies wel biedt (per oor configuratie van het geluid moeten we helaas missen) is het jammer dat deze zo ontzettend rommelig oogt.

Valt de LBF voor 200 euro dan aan te raden? Welnu, we zouden zeggen dat je er in principe geen miskoop mee doet en ze hun geld wel waard zijn. Echter, is het ook een gegeven dat het vorige model, als we de LinkBuds S zo kunnen noemen, inmiddels voor rond 100 euro te krijgen is, net als tal van andere zeer indrukwekkende opties. Toch, als we kijken naar het extra detail en volume dat de LBF in geluidservaring biedt, denken we dat het prijspunt van 200 euro prima is en je daarmee dus waar voor je geld krijgt.