Er zijn in Nederland niet zo heel veel gebieden waar je zacht water tegenkomt. Zacht water is water dat arm is aan kalk (calciumcarbonaat), magnesium en een aantal andere stoffen. Hoewel ze niet zozeer ongezond zijn, veroorzaakt het de nodige ongemakken. Zo heb je meer zeep nodig (hecht aan de deeltjes in het water) en verkalken bijvoorbeeld de leidingen in verwarmingselementen.
De regels
Maar eerst even de regels. Waarom is ons water hard? Waterbedrijven mogen hard water aan ons, de gebruiker, aanbieden. Dit water mag een hardheid hebben tussen van minimaal 5,6 en maximaal 14 (Duitse schaal). Hier in Het Innovatieve Huis heeft het water een hardheid van 8 op de Duitse schaal en is daarmee gemiddeld.
Het probleem
Ik noemde het al bij de inleiding. Hoe harder het water, hoe meer zeep je verbruikt. Het zeep hecht namelijk ook aan de stoffen die in het water zitten. Je bent dus eerst het water aan het schoonmaken en daarna pas je handen, de was, de vaat etc.
Steeds minder wasmiddelen maken gebruik van zeep, juist om deze reden. Wanneer het zeep en de stoffen in het water met elkaar in aanraking komen, slaan deze neer op de textielvezels in de kleding. Deze wordt hierdoor harder.
Het tweede grote probleem ontstaat op plekken waar je water gaat verwarmen. In ons geval betreft dit onder anderen de warmtewisselaar van de stadsverwarming voor het douchewater, de wasmachine, de vaatwasser, de Quooker in de keuken en de koffiemachine. Wanneer hard water (harder dan 3) verwarmt, ontstaat ‘ketelsteen’. Calciumcarbonaat in vaste vorm. Dit noemen we doorgaans kalk. Dit zorgt voor slijtage aan jouw apparaat. In het geval van stadsverwarming neemt het rendement van de ketel af. Dit zal de leverancier waarschijnlijk niet zo heel veel uitmaken. Je bepaalt immers voor het temperatuurverlies op het verbruik. Hier zit een serieuze kostenpost. Wanneer je een watervernevelaar gebruikt heb je bij hard water bovendien meer last van neerslag.
De ontharder
Er zijn grofweg twee soorten ontharders voor thuis. Laten we beginnen met de magneetontharder. Deze wordt op veel plekken verkocht en is gemakkelijk te installeren. Gewoon om de leiding plaatsen en klaar. Dat is tenminste het idee. Het Duitse Stiftung Warentest (consumentenbond) heeft tot nu toe geen meetbaar effect van deze magneetontharders weten vast te leggen. We kunnen dus voorzichtig zeggen dat deze goedkope oplossingen niet doen wat ze moeten doen.
Eco Match werkt dan ook met een ionenwisselaar in de vorm van een kunstharskern. De calciumionen worden omgewisseld voor natriumionen. Het aantal ionen blijft dus gelijk, maar van natrium heb je weinig last. Het is één van de twee bestanddelen in keukenzout.
Afhankelijk van jouw leidingwerk, beschikt Eco Match over twee typen ontharders. Een gesplitst model met los reservoir voor het zout en een los reservoir voor de harskern en een gecombineerd systeem in één behuizing. Wij kozen voor die laatste omdat onze meterkast daar de ruimte voor had.
De installatie
Eco Match regelt de complete installatie. Ze leggen en bypass aan op de huidige waterleiding zodat het water door het filter stroomt waarna het weer terug in de originele waterleiding geraakt. Ze leggen ook een afvoer aan voor het spoelwater dat de harskern moet reinigen. Vanaf dat moment is het systeem compleet klaar voor gebruik.
Het zout
Het eerste dat ik dacht bij de hoeveelheid zout die de installatie nodig heeft is wat de impact gaat zijn op mijn gezondheid. Immers, er wordt overal gepleit voor minder zout in onze voeding. Onder anderen om een hoge bloeddruk tegen te gaan. Hier hoef je dus geen zorgen over te hebben. De hoeveelheid natrium is verwaarloosbaar.
Ontkalking
Heb je al dat calcium en magnesium niet gewoon nodig voor sterke botten? Ook dat blijkt geen bezwaar. De hoeveelheden zijn klein en van een samenstelling waarmee het lichaam er eigenlijk niets mee kan. Je ‘mist’ dus niets essentieels in het water.
De ervaring
Het eerste dat ik me afvroeg was wat het smaakverschil is dat de Eco Match installatie me zou opleveren. Zelf ervaar ik het verschil als minimaal. Calcium en magnesium proef je wel, maar met een hardheid van 8 proef ik het niet zo heftig als wanneer ik water drink in de Randstad. De natrium ionen waarmee de calcium en magnesiumionen worden vervangen zijn immers smaakloos.
Wat wel opvalt is het mondgevoel van onthard water. Ik dacht altijd dat ‘zacht’ een wetenschappelijke term was bij water. Het water vloeit echt heerlijk zacht over de tong. Water drinken is een stuk prettiger. Zeker tijdens het sporten op mijn Technogym loopband.
Ook bij bereidingen met water valt dit op. De koffie is net iets zachter van karakter en ook de thee blijft veel langer haar smaak behouden. Het calcium en magnesium reageert immers niet meer met de smaakmakers in het water.
Qua zeepgebruik is ook een omslag te merken. We verbruikten al enorm weinig zeep tijdens het wassen in de wasmachine, dit is nog minder geworden. Ook de vaatwasser draait veel zuiniger. In plaats van enorme tabletten gaat er een theelepel vaatwaspoeder in. Een afgestreken theelepel. Ruim genoeg om de vuile vaat goed onder handen te nemen. Overigens heeft de wasmachine ook geen zouttoevoegingen meer nodig door deze aanpassing van het water.
Eco Match spreekt ook van minder schoonmaakwerk in de doucheruimte. Dit klopt wel, al is het niet zo dat alles stralend schoon blijft. Wanneer het water van jouw huid kaatst, neemt het nog steeds dode huidschilfers, zeepresten etc mee. Wanneer deze op de muren komen en opdrogen, laten ze nog steeds sporen na. Wel is het zo dat deze vervuilding veel gemakkelijker van de muur geveegd kan worden.
De toekomst
Eco Match laat weten nog volop aan het ontwikkelen te zijn. Zo gaat het in de nabije toekomst mogelijk worden om de units op WiFi aan te sluiten. Zo krijg je via een app meldingen wanneer bijvoorbeeld het zout moet worden aangevuld.
De nazorg
Er is een stukje nazorg nodig wanneer je een ontharder koopt. Eco Match verzorgt ook deze nazorg wanneer je een ontharder bij ze koopt. Dit betekent dat je om de twee jaar een monteur mag verwachten die de installatie controleert en reinigt. Dat laatste is belangrijk om bacteriegroei te voorkomen. We willen immers niet ziek worden van het drinkwater. Geen onbelangrijk onderdeel van de ervaring dus.
Conclusie
Overgaan op een wateronthardingsinstallatie is niet goedkoop. Het is een hele investering in iets dat niet triviaal lijkt. Dit verandert compleet wanneer je met zacht water leeft. Natuurlijk kende ik de verhalen voor ik dit project in ging. Ik ging er vanuit dat het verschil marginaal is. Marginaal als een goede rode wijn en een betere rode wijn. Het verschil is groter dan dat. Ik keer niet meer terug naar de oude situatie. Eco Match maakt haar beloofde ervaring waar.
2 reacties
Dag Arjan,
Ik vond jouw verslag hier van najaar 2016. Ben je na ruim 4 jaar nog steeds tevreden over de waterontharder van Eco Match? Als het goed is, heb je nu ook 2x een onderhoudsbeurt gehad?!?
Ik vraag het omdat wij ons aan het oriënteren zijn op het aanschaffen van een waterontharder. Ik ben dan ook benieuwd naar jouw verdere ervaringen.
Ik heb inderdaad nu twee onderhoudsbeurten gehad. Kosten vallen mee, maar de laatste monteur die hier was, was niet heel overtuigend qua skills. Vragen werden niet opgevolgd. We hebben een enorme hoeveelheid zoutaanslag in de oven, waardoor de pomp nu ook mogelijk kapot is gegaan. Dit heeft te maken met een verkeerde instelling in de machine. We proberen met Eco Match in contact te komen. Eerste jaren waren overigens super positief.