FAQ: Van HDD naar SSD (Desktop Editie)

Het is kerstvakantie en daarmee een ideaal moment om die klusjes te doen die net dat beetje extra tijd vragen, maar ontzettend veel comfort met zich meebrengen. Bijvoorbeeld het versnellen van je oude desktop PC met behulp van een vlotte SSD hardeschijf. Hier zit namelijk meer winst in dan het kopen van een snellere processor of meer geheugen.

De leessnelheid van je hardeschijf is namelijk sterk bepalend voor de snelheid waarmee jouw processor en geheugen data krijgen aangeleverd. Klassieke hardeschijven (HDD) werken met roterende, magnetische schijven waarvan data gelezen moet worden. Dit gebeurt door een bewegend kop en kan het best vergeleken worden met een supersnelle platenspeler. Al dat bewegen en zoeken naar de juiste data kost ontzettend veel tijd.

Versnellen met klassieke HDD’s

Wanneer jouw desktop over een hardeschijf op basis van 5400 of 5900 toeren (RPM) beschikt, kan je een relatief goedkope upgrade doen door een snellere 7200 RPM schijf aan te schaffen, maar dan blijf je met die maximale snelheid zitten. Daarnaast hebben hardeschijven de vervelende eigenschap dat ze ‘fragmenteren’. Data die ‘handig’ naast elkaar hoort te staan, staat verspreid over de hele schijf.

Windows bevat sinds jaar en dag een optie om een schijf te ‘defragmenteren’. Een tijdrovend proces dat alle data zoveel mogelijk op een logische volgorde zet om op een zo optimaal mogelijke manier de data uit te kunnen lezen. Dit zal je met enige regelmaat moeten herhalen om hier profijt uit te halen. Om verdere versnelling te bewerkstelligen kan je een USB 2.0 of USB 3.0 stick op je computer aansluiten en onder Windows als Readyboost schijf aansluiten. Windows gebruikt de stick dan als tijdelijke opslag waardoor met name schrijfbewerkingen versnellen.

Versnellen met nieuwe SSD’s

SSD’s (Solid State Drive) werken op dezelfde manier als USB sticks. Ze bevatten geen bewegende delen meer, maar een grote serie geheugenchips en een controller. Deze combinatie is hoofdzakelijk verantwoordelijk voor de daadwerkelijke snelheid van een SSD. Een ander criterium voor de snelheid is de manier waarop de schijf is aangesloten. Je hebt SSD’s die je net als iedere HDD via IDE of SATA aansluit, maar ook SSD’s die je net als een videokaart op een PCI-Express poort aan kan sluiten. Deze laatste ziet er niet uit als een standaard HDD.

Ook SSD’s kunnen fragmenteren en kunnen dus gedefragmenteerd worden. De snelheidswinst uit defragmentatie is echter nihil net als het verlies van snelheid door fragmentatie.

Testmachine

Onze testmachine is een machine van Van Zwam Computer Support met daarin een AMD Phenom II X4 970 3.51Ghz 64-bit CPU, 4GB DDR3 Kingston HyperX RAM met een snelle 7200RPM 1,5 TB SATA schijf van Samsung erin. Dit alles zit vast op een Crosshair IV Formula moederbord van ASUS. In de USB 3.0 poort zit een ICIDU Rubberdrive USB 3.0 Stick met daarop 4GB voor Windows Readyboost. We draaien Windows 7 Professional en het systeem is redelijk vervuild door allerlei software die we voor onze tests installeren.

Concessies

Kiezen voor een SSD heeft één groot nadeel. De kostprijs per GB ligt relatief hoog in vergelijking tot een standaard HDD. Hierdoor zijn de kleinere schijven relatief populair. Voor onze 1.5TB HDD betaalden we ruim een jaar geleden nog €99. Inmiddels is de prijs door tekorten gestegen naar €159. Voor de HDD betalen we dus zo’n €0,10 per GB. De Intel 510 Series SSD van 250GB die Intel voor deze FAQ beschikbaar heeft gesteld kost momenteel rond de €510. Dat is iets meer dan €2 per GB. 250GB is zeer royaal. Gebruik je de computer hoofdzakelijk om te internetten, dan is een 80GB of 120GB schijf vaak al voldoende. Gebruik je de computer wat intensiever dan raden we een 120GB schijf aan. Is de computer van levensbelang, dan is 250GB gewoon lekker.

Strategie

Gezien de meerprijs per GB is het handig de SSD slim in te zetten. Ten eerste willen we hem natuurlijk gebruiken om Windows 7 op te installeren zodat het OS lekker vlot start. Daarnaast willen we alle ‘zware’ programma’s die we regelmatig gebruiken op de SSD parkeren. Dat zijn voor ons programma’s als Adobe Photoshop en Adobe Premiere.

Natuurlijk houden we zo de oude 1,5TB HDD over. Hier gaan we de software die we minder regelmatig gebruiken op parkeren zoals games en natuurlijk alle data zoals filmbestanden en ons fotowerk. Zo maken we optimaal gebruik van de GB’s die we beschikbaar hebben. Daarnaast houden we in gedachte dat de game Star Wars The Old Republic 25GB groot is en op de SSD dus ruim €50 aan opslagruimte zou kosten tegenover €2,50 op onze oude HDD ;-).

Boodschappenlijstje

Het boodschappenlijstje voor deze desktop FAQ is een stuk korter dan wanneer je een SSD in een laptop wilt zetten. Het enige dat we nodig hebben zijn brackets (metalen plaatjes die de SSD breder maken) om de SSD in de kast te bevestigen, een SATA kabel (of IDE wanneer je een een systeem met enkel IDE schijven hebt) en een strooomkabeltje. Verder wil je een schroevendraaier en een USB of lege CD bij de hand houden. Verder is het handig een externe HDD te hebben om tijdelijk bestanden op te parkeren.

Stap 1: Oude HDD Voorbereiden

De SSD is kleiner dan de 1,5TB schijf die je gaat kopiëren. Ben je al zo handig geweest om de oude HDD te partitioneren en alle programma’s op een kleine C-partitie te plaatsen, heb je pech. Alleen de C-partitie kopiëren werkt niet. Daar komen we zo op terug.

De totale datagrootte van de HDD moet teruggebracht worden tot minder dan de 250GB die je op de SSD beschikbaar hebt. We verplaatsen dus al onze audio-, video- en beeldbestanden naar de externe HDD. Daarna de-installeren we al onze games en programma’s die we in de praktijk toch niet gebruiken.

Stap 2: Downloaden van de migratiesoftware

We downloaden bij Intel de Data Migration Software van Acronis. Na de download installeren we deze in ons geval op een lege CD. Deze zal ‘bootable’ zijn waardoor we de PC met deze CD op kunnen starten. De link voor deze download zit in de doos van Intel. Koop je andere SSD’s, dan vind je daarin vaak dezelfde Acronis software.

Stap 3: Voorbereiden SSD

Voor we de SSD in de computer hangen, is het belangrijk om te kijken of je de bijgeleverde brackets aan de HDD moet schroeven om deze in je kast te monteren. Onze kast werkt met elastieken waardoor we deze niet nodig hebben.

Stap 4: SSD Monteren

We schakelen de dekstop uit en verwijderen de stroomkabel omdat we risico’s op kortsluiting willen verminderen. We pluggen de SATA kabel in op een SATA aansluiting op het moederbord en aan de andere kant sluiten we de kabel aan op de SSD. De stroomkabel die uit de voeding van de computer komt heeft voldoende vrije pluggen om de SSD mee aan te sluiten. Zodra de kabeltjes vastzitten, hangen we hem in onze testmachine.

Stap 5: Overzetten van de data

We starten de computer opnieuw op. Omdat we een ASUS systeem hebben, drukken we meteen na het aanzetten op de DEL knop en stellen we in de bios in dat de PC vanaf de Blu-Ray drive moet starten (daar zit de zojuist gemaakte CD in). Daarna slaan we de wijzigingen op en sluiten we de BIOS af en start het systeem keurig met de Acronis software.

We selecteren de oude HDD als bron en de nieuwe SSD als het doel van de migratie. Is de SSD grijs, dan kan je hem niet selecteren omdat je oude HDD dan nog steeds meer data bevat dan je SSD groot is. Gaat alles goed, dan is de computer mogelijk een paar uurtjes bezig met het kopiëren van de gegevens.

Acronis zal, zoals je ziet, de hele HDD overzetten. Dit is belangrijk omdat de HDD ook een verborgen partitie met opstartdata voor Windows 7 bevat. Wanneer je alleen de C partitie zou kopiëren komt deze data niet mee en zal Windows 7 niet op kunnen starten.

Waarschuwing

Natuurlijk zijn deze stappen met een beetje kennis van zaken makkelijk zelf uit te voeren. Gaat er iets mis met je data, dan kost het zeer veel tijd om de boel te herstellen. Heb je weinig ervaring op dit gebied, dan is het wellicht de overweging waard om de volgende stappen door een computerbedrijf uit te laten voeren. Dit kost een paar tientjes, maar brengt een hoop zekerheid met zicht mee.

Stap 6: Starten vanaf de SSD

Als alles goed is gegaan, is je SSD klaar voor gebruik. We starten de PC opnieuw en drukken wederom op de DEL knop om de BIOS te wijzigen. Hierin geven we aan dat de PC van de nieuwe SSD moet opstarten. De wijzigingen slaan we op en we zien dat de SSD keurig opstart.

Eenmaal opgestart zal je de oude HDD zien als extra drive. Hoewel dit nu een perfecte back-up van je systeem is, kan je er voor kiezen om alle data te verwijderen en hier je data die je eventueel op een externe HDD hebt gezet naar terug te kopiëren. Ook kunnen we nu onze games terugzetten.

De Testresultaten

In tegenstelling tot onze eerdere SSD FAQ voor laptops, is de testmachine die we gebruiken al heel snel van zichzelf. In het onderstaande filmpje zie je dat de PC 2 minuten en 52 seconden nodig heeft om een pagina op Mozilla te laten zien. Daarna starten we dezelfde desktop op met de SSD van Intel. Nu hebben we al na 1 minuut en 26 seconden de pagina voor onze neus staan (in het filmpje druk ik de stopwatch 3 seconde te vroeg uit).  Omdat de snelheidswinst niet alleen in het opstarten zit, laat ik daarna nog even zien hoe snel Photoshop CS 5 Extended vanaf de SSD start. Dit heeft ook slechts enkele seconden nodig. De totale snelheidswinst op ons systeem is daarmee maarliefst 48%!

Naast het sneller functioneren van het systeem produceert de SSD in verhouding tot de HDD minder warmte en veel minder lawaai. Ook het stroomverbruik van de SSD is lager ten opzichte van de HDD en de kans op beschadigde sectoren is nihil.

Conclusie

SSD’s worden goedkoper en door tekorten worden HDD’s steeds duurder. Toch is het verschil in prijs behoorlijk groot. Dat is de snelheidwinst echter ook. Hoewel warmteproductie en energiezuinigheid belangrijker zijn voor laptops dan voor desktops, brengt een SSD een enorm comfort met zich mee. Voor iedereen die dagelijks achter een desktop zit, is de overstap dus zeker zinvol.

We maakten voor deze FAQ gebruik van de Intel 510 series SSD kit. Deze zal binnenkort een uitgebreide review krijgen.